English
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 34/ मन्त्र 16
जा॒तो व्यख्यत्पि॒त्रोरु॒पस्थे॒ भुवो॒ न वे॑द जनि॒तुः पर॑स्य। स्त॑वि॒ष्यमा॑णो॒ नो यो अ॒स्मद्व्र॒ता दे॒वानां॒ स ज॑नास॒ इन्द्रः॑ ॥
स्वर सहित पद पाठजा॒त: । वि । अ॒ख्य॒त् । पि॒त्रो: । उ॒पस्थे॑ । भु॒व॒: । न । वे॒द॒ । जनि॒तु: । परस्य॑ ॥ स्त॒वि॒ष्यमा॑ण: । नो इति॑ । य: । अ॒स्मत् । व्र॒ता । दे॒वाना॑म् । स: । ज॒ना॒स॒: । इन्द्र॑: ॥३४.१६॥
स्वर रहित मन्त्र
जातो व्यख्यत्पित्रोरुपस्थे भुवो न वेद जनितुः परस्य। स्तविष्यमाणो नो यो अस्मद्व्रता देवानां स जनास इन्द्रः ॥
स्वर रहित पद पाठजात: । वि । अख्यत् । पित्रो: । उपस्थे । भुव: । न । वेद । जनितु: । परस्य ॥ स्तविष्यमाण: । नो इति । य: । अस्मत् । व्रता । देवानाम् । स: । जनास: । इन्द्र: ॥३४.१६॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 34; मन्त्र » 16
मन्त्र विषय - পরমেশ্বরগুণোপদেশঃ
भाषार्थ -
(যঃ) যিনি (জাতঃ) প্রকট হয়ে (পিত্রোঃ) [আমাদের] মাতা-পিতার (উপস্থে) সমীপে (বি অখ্যৎ) ব্যাখ্যাত হয়েছেন, এবং (পরস্য) [নিজের থেকে] অন্য (জনিতুঃ) জনক এবং (ভুবঃ) জননীকে (ন) না (বেদ) জানেন, এবং (দেবানাম্) বিদ্বানদের দ্বারা (স্তবিষ্যমাণঃ) স্তুত্য [যিনি] (নো) এখনই (অস্মৎ) আমাদের (ব্রতা) কর্মসমূহ [জানেন], (জনাসঃ) হে মনুষ্যগণ! (সঃ) তিনি (ইন্দ্রঃ) ইন্দ্র [পরম ঐশ্বর্যবান্ পরমেশ্বর] ॥১৬॥
भावार्थ - যিনি অনাদি হওয়ায় আমাদের পূর্বপুরুষদেরও পূর্বপুরুষ, এবং অজন্মা হওয়ায় যার মাতা-পিতা নেই, এবং সর্বজ্ঞ হওয়ায় সকলের কর্মসমূহকে জানেন, আমরা সেই জগদীশ্বরের উপাসনা করে নিজের সামর্থ্য বৃদ্ধি করব ॥১৬॥ [সূচনা-পদপাঠের জন্য সূচনা মন্ত্র ১২ দেখো।]
इस भाष्य को एडिट करें