Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 25
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 25/ मन्त्र 46
    ऋषिः - गोतम ऋषिः देवता - विश्वेदेवा देवताः छन्दः - भुरिक् शक्वरी स्वरः - धैवतः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    5

    इ॒मा नु कं॒ भुव॑ना सीषधा॒मेन्द्र॑श्च॒ विश्वे॑ च दे॒वाः। आ॒दि॒त्यैरिन्द्रः॒ सग॑णो म॒रुद्भि॑र॒स्मभ्यं॑ भेष॒जा क॑रत्। य॒ज्ञं च॑ नस्त॒न्वं च प्र॒जां चा॑दि॒त्यैरिन्द्रः॑ स॒ह सी॑षधाति॥४६॥

    स्वर सहित पद पाठ

    इ॒मा। नु। क॒म्। भुव॑ना। सी॒ष॒धा॒म॒। सी॒स॒धा॒मेति॑ सीसधाम। इन्द्रः॑। च॒। विश्वे॑। च॒। दे॒वाः। आ॒दि॒त्यैः। इन्द्रः॑। सग॑ण॒ इति॒ सऽग॑णः। म॒रुद्भि॒रिति॑ म॒रुत्ऽभिः॑। अ॒स्मभ्य॑म्। भे॒ष॒जा। क॒र॒त्। य॒ज्ञम्। च॒। नः॒। त॒न्व᳖म्। च॒। प्र॒जामिति॑ प्र॒ऽजाम्। च॒। आ॒दि॒त्यैः। इन्द्रः॑। स॒ह। सी॒ष॒धा॒ति॒। सि॒स॒धा॒तीति॑ सिसधाति ॥४६ ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    इमा नु कम्भुवना सीषधामेन्द्रश्च विश्वे च देवाः । आदित्यैरिद्न्रः सगणो मरुद्भिरस्मभ्यम्भेषजा करत् । यज्ञञ्च नस्तन्वञ्च प्रजाञ्चादित्यैरिन्द्रः सह सीषधाति ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    इमा। नु। कम्। भुवना। सीषधाम। सीसधामेति सीसधाम। इन्द्रः। च। विश्वे। च। देवाः। आदित्यैः। इन्द्रः। सगण इति सऽगणः। मरुद्भिरिति मरुत्ऽभिः। अस्मभ्यम्। भेषजा। करत्। यज्ञम्। च। नः। तन्वम्। च। प्रजामिति प्रऽजाम्। च। आदित्यैः। इन्द्रः। सह। सीषधाति। सिसधातीति सिसधाति॥४६॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 25; मन्त्र » 46
    Acknowledgment

    पदार्थ -
    পদার্থঃ–হে মনুষ্যগণ! যেমন (ইন্দ্রঃ) পরমৈশ্বর্য্যবান রাজা (চ) এবং (বিশ্বে) সমস্ত (দেবাঃ) বিদ্বান্গণ (চ) ও (ইমা) এই সমস্ত (ভুবনা) লোক-লোকান্তরকে ধারণ করে সেইরূপ আমরা (কং) সুখকে (নু) শীঘ্র (সীষধাম্) সিদ্ধ করি অথবা যেমন (সগণঃ) নিজের সহচারী আদি গণ সহ বর্ত্তমান (ইন্দ্রঃ) সূর্য্য (আদিত্যৈঃ) মাস সহ বর্ত্তমান সমস্ত লোকসমূহকে প্রকাশিত করে সেইরূপ (মরুদ্ভিঃ) মনুষ্যদিগের সহিত বৈদ্যগণ (অস্মভ্যাম্) আমাদিগের জন্য (ভেষজা) ওষধিসকল (করৎ) করুক্ যেমন (আদিত্যৈঃ) উত্তম বিদ্বান্দিগের (সহ) সহ (ইন্দ্রঃ) পরমৈশ্বর্য্যবান্ সভাপতি (নঃ) আমাদিগের (য়জ্ঞম্) বিদ্বান্দিগের সৎকারাদি উত্তম কর্ম্ম (চ) এবং (তন্বম্) শরীর (চ) এবং (প্রজাম্) সন্তানাদিকে (চ) ও (সীষধাতি) সিদ্ধ করে সেইরূপ আমরাও সিদ্ধ করি । ৪৬ ॥

    भावार्थ - ভাবার্থঃ–এই মন্ত্রে বাচকলুপ্তোপমালঙ্কার আছে । যে সব মনুষ্য সূর্য্যতুল্য নিয়মপূর্বক ব্যবহার রাখিয়া শরীরকে নিরোধ এবং আত্মাকে বিদ্বান্ করিয়া তথা পূর্ণ ব্রহ্মচর্য্য পালন করিয়া স্বয়ম্বরবিধি দ্বারা হৃদয়ের প্রিয়তমা স্ত্রীকে স্বীকার করিয়া তাহাতে সন্তান উৎপন্ন করিয়া এবং সুশিক্ষা দিয়া বিদ্বান্ করে তাহারা ধনপতি হয় ॥ ৪৬ ॥

    मन्त्र (बांग्ला) - ই॒মা নু কং॒ ভুব॑না সীষধা॒মেন্দ্র॑শ্চ॒ বিশ্বে॑ চ দে॒বাঃ ।
    আ॒দি॒ত্যৈরিন্দ্রঃ॒ সগ॑ণো ম॒রুদ্ভি॑র॒স্মভ্যং॑ ভেষ॒জা ক॑রৎ ।
    য়॒জ্ঞং চ॑ নস্ত॒ন্বং᳖ চ প্র॒জাং চা॑দি॒ত্যৈরিন্দ্রঃ॑ স॒হ সী॑ষধাতি ॥ ৪৬ ॥

    ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - ইমা নু কমিত্যস্য গোতম ঋষিঃ । বিশ্বেদেবা দেবতাঃ । ভুরিক্শক্বরী ছন্দঃ ।
    ধৈবতঃ স্বরঃ ॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top