Loading...

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • यजुर्वेद - अध्याय 24/ मन्त्र 36
    ऋषिः - प्रजापतिर्ऋषिः देवता - अश्विन्यादयो देवताः छन्दः - निचृज्जगती स्वरः - निषादः
    2

    ए॒ण्यह्नो॑ म॒ण्डूको॒ मूषि॑का ति॒त्तिरि॒स्ते स॒र्पाणां॑ लोपा॒शऽआ॑श्वि॒नः कृष्णो॒ रात्र्या॒ऽऋक्षो॑ ज॒तूः सु॑षि॒लीका॒ तऽइ॑तरज॒नानां॒ जह॑का वैष्ण॒वी॥३६॥

    स्वर सहित पद पाठ

    ए॒णी। अह्नः॑। म॒ण्डूकः॑। मूषि॑का। ति॒त्तिरिः॑। ते। स॒र्पाणा॑म्। लो॒पा॒शः। आ॒श्वि॒नः ॥ कृष्णः॑। रात्र्यै॑। ऋक्षः॑। ज॒तूः। सु॒षि॒लीकेति॑ सुषि॒ऽलीका॑। ते। इ॒त॒र॒ज॒नाना॒मिती॑तरऽज॒नाना॑म्। जह॑का। वै॒ष्ण॒वी ॥३६ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    एण्यह्नो मण्डूको मूषिका तित्तिरिस्ते सर्पाणाँल्लोपाशऽआश्विनः कृष्णो रात्र्याऽऋक्षो जतूः सुषिलीका तऽइतरजनानाञ्जहका वैष्णवी ॥


    स्वर रहित पद पाठ

    एणी। अह्नः। मण्डूकः। मूषिका। तित्तिरिः। ते। सर्पाणाम्। लोपाशः। आश्विनः॥ कृष्णः। रात्र्यै। ऋक्षः। जतूः। सुषिलीकेति सुषिऽलीका। ते। इतरजनानामितीतरऽजनानाम्। जहका। वैष्णवी॥३६॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 24; मन्त्र » 36
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - हे मनुष्यांनो, जी (ऐणी) परिणी आहे, ती (अह्नः) दिवसाकरिता जाणावी. जो (मण्डूकः) बेडूक, (मूषिका) चूहा (मायी) आणि (तित्तिरिः) (तीतर) पक्षी आहे, (ते) ते सर्व (सर्पाणाम्) सर्पासाठी वा सर्पाच्या गुणाशी संयुक्त असे जाणावेत. जो (लोपाशः) वनेचर विशिष्ट पशू आहे, तो (आश्‍विनः) अश्‍वि देवतामय असून (कृष्णः) काळ हरिण आदी पशू (रात्र्यै) रात्रीसाठी जाणावेत. जो (ऋक्षः) अस्वल आणि (जतूः) जतू नावाचा पक्षी व (सुषिलीका) सुषिलीका पक्षी आहे, (ते) ते सर्व पशु-पक्षी (इतर-जनानाम्) मनुष्यांसाठी असून (जहका) अंगाचा संकोच करणारी पशिणी (वैष्णवी) विष्णु देवतामय जाणावी. ॥36॥

    भावार्थ - भावार्थ - दिवसाचे (प्रकाश, उत्साह, क्रियाशीलता, जागृतावस्था आदी) सद्गुण अंगी बाळगणारे जे पशु-पक्षी आहेत, ते त्या त्या दिन आदी देवतांच्या गुणविशेषांनी समृद्ध आहेत, असे जाणावे. ॥36॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top