यजुर्वेद - अध्याय 24/ मन्त्र 28
ईशा॑नाय॒ त्वा॒ पर॑स्वत॒ऽआ ल॑भते मि॒त्राय॑ गौ॒रान् वरु॑णाय महि॒षान् बृह॒स्पत॑ये गव॒याँस्त्वष्ट्र॒ उष्ट्रा॑न्॥२८॥
स्वर सहित पद पाठईशा॑नाय। त्वा॒। पर॑स्वतः। आ। ल॒भ॒ते॒। मि॒त्राय॑। गौ॒रान्। वरु॑णाय। म॒हि॒षान्। बृह॒स्पत॑ये। ग॒व॒यान्। त्वष्ट्रे॑। उष्ट्रा॑न् ॥२८ ॥
स्वर रहित मन्त्र
ईशानाय परस्वतऽआलभते मित्राय गौरान्वरुणाय महिषान्बृहस्पतये गवयाँस्त्वष्ट्रऽउष्ट्रान् ॥
स्वर रहित पद पाठ
ईशानाय। त्वा। परस्वतः। आ। लभते। मित्राय। गौरान्। वरुणाय। महिषान्। बृहस्पतये। गवयान्। त्वष्ट्रे। उष्ट्रान्॥२८॥
विषय - पुढील मंत्रात तोच विषय सांगितलेला आहे -
शब्दार्थ -
शब्दार्थ - हे राजा, जो माणूस (ईशानाय) समर्थ वा ऐश्यर्यवान बलवान मनुष्याच्या मदतीसाठी (त्वा) आपणांकडे (येतो त्याला आपण सहाय्य द्या) तसेच जो (परस्वतः) सरस्वत नामक विशेष प्रकारच्या हरणाचे पालन करतो आणि (मित्राय) मित्रासाठी (गौरान्) गौरवर्ण भृगांचे पालन करतो (तो त्याच्यापासून योग्य लाभ घेतो) या शिवाय जो (वरूणाय) अतिश्रेष्ठ मनुष्यासाठी (महिषान्) म्हशी वा रेड्यांचे पालन करतो, (बृहस्पतये) बृहस्पती अर्थात महात्माजनांचे रक्षक असलेल्या मनुष्यासाठी (गवयान्) नीळगायी पाळतो आणि (त्वष्ट्रे) त्वष्टा अर्थात जो पदार्थ विद्या (भौतिकशास्त्र) द्वारा पदार्थ सूक्ष्म करतो, त्या मनुष्यासाठी (उष्ट्रान्) उंट (आ, लभते) प्राप्त करतो, त्या पशुपालक, सर्वोपकारक मनुष्याप्रमाणे, हे राजा, वा हे मनुष्यानो, तुम्हीही तसे करा. कारण तुम्हीही त्याच्याप्रमाणे धनधान्यवान व्हाल ॥28॥
भावार्थ - भावार्थ - जे पशूंपासून यथायोग्य लाभ होतात, ते समर्थ म्हणजे ऐश्यर्ववान, बलवान होतात. ॥28॥
इस भाष्य को एडिट करेंAcknowledgment
Book Scanning By:
Sri Durga Prasad Agarwal
Typing By:
N/A
Conversion to Unicode/OCR By:
Dr. Naresh Kumar Dhiman (Chair Professor, MDS University, Ajmer)
Donation for Typing/OCR By:
N/A
First Proofing By:
Acharya Chandra Dutta Sharma
Second Proofing By:
Pending
Third Proofing By:
Pending
Donation for Proofing By:
N/A
Databasing By:
Sri Jitendra Bansal
Websiting By:
Sri Raj Kumar Arya
Donation For Websiting By:
N/A
Co-ordination By:
Sri Virendra Agarwal