अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 96/ मन्त्र 14
सूक्त - रक्षोहाः
देवता - गर्भसंस्रावप्रायश्चित्तम्
छन्दः - अनुष्टुप्
सूक्तम् - सूक्त-९६
यस्त॑ ऊ॒रू वि॒हर॑त्यन्त॒रा दम्प॑ती॒ शये॑। योनिं॒ यो अ॒न्तरा॒रेढि तमि॒तो ना॑शयामसि ॥
स्वर सहित पद पाठय: । ते॒ । ऊ॒रू इति॑ । वि॒ऽहर॑ति । अ॒न्त॒रा । दम्प॑ती॒ इति॒ दम्ऽप॑ती । शये॑ ॥ योनि॑म् । य: । अ॒न्त: । आ॒ऽरेल्हि॑ । तम् । इ॒त: । ना॒श॒या॒म॒सि॒ ॥९६.१४॥
स्वर रहित मन्त्र
यस्त ऊरू विहरत्यन्तरा दम्पती शये। योनिं यो अन्तरारेढि तमितो नाशयामसि ॥
स्वर रहित पद पाठय: । ते । ऊरू इति । विऽहरति । अन्तरा । दम्पती इति दम्ऽपती । शये ॥ योनिम् । य: । अन्त: । आऽरेल्हि । तम् । इत: । नाशयामसि ॥९६.१४॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 96; मन्त्र » 14
मन्त्र विषय - মন্ত্র ১১-১৬-গর্ভরক্ষোপদেশঃ
भाषार्थ -
(যঃ) যা কিছু [রোগ] (তে) তোমার (ঊরূ) উভয় উরুকে (বিহরতি) বিস্তৃত করে দেয় এবং (দম্পতী অন্তরা) পতি-পত্নীর মধ্যে (শয়ে) স্থিত থাকে/হয় এবং (যঃ) যে/যা কিছু [রোগ] (যোনিম্) যোনির (অন্তঃ) অভ্যন্তর (আরেঢি) শুষ্ক করে, (তম্) সেই [রোগকে] (ইতঃ) এখান থেকে (নাশয়ামসি) আমরা বিনাশ করি ॥১৪॥
भावार्थ - যে রোগের ফলে স্ত্রী-এর উরু বিস্তৃত হয়, এবং যে রোগের ফলে সন্তান উৎপন্ন করার ক্ষেত্রে স্ত্রী-পুরুষদের মধ্যে বাধা হয় এবং যোনিদেশ শুষ্ক করে, সেই সকল রোগকে ঔষধি দ্বারা নাশ করা উচিৎ ॥১৪॥
इस भाष्य को एडिट करें