English
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 96/ मन्त्र 22
सूक्त - ब्रह्मा
देवता - यक्ष्मनाशनम्
छन्दः - उष्णिग्गर्भा निचृदनुष्टुप्
सूक्तम् - सूक्त-९६
अ॒स्थिभ्य॑स्ते म॒ज्जभ्यः॒ स्नाव॑भ्यो ध॒मनि॑भ्यः। यक्ष्मं॑ पा॒णिभ्या॑म॒ङ्गुलि॑भ्यो न॒खेभ्यो॒ वि वृ॑हामि ते ॥
स्वर सहित पद पाठअ॒स्थिभ्य॑: । ते॒ । म॒ज्जऽभ्य॑: । स्नाव॑ऽभ्य: । ध॒मनि॑ऽभ्य: ॥ यक्ष्म॑म् । पा॒णिऽभ्या॑म् । अ॒ङ्गुलि॑ऽभ्य: । न॒खेभ्य॑: । वि । वृ॒हा॒मि॒ । ते॒ ॥९६.२२॥
स्वर रहित मन्त्र
अस्थिभ्यस्ते मज्जभ्यः स्नावभ्यो धमनिभ्यः। यक्ष्मं पाणिभ्यामङ्गुलिभ्यो नखेभ्यो वि वृहामि ते ॥
स्वर रहित पद पाठअस्थिभ्य: । ते । मज्जऽभ्य: । स्नावऽभ्य: । धमनिऽभ्य: ॥ यक्ष्मम् । पाणिऽभ्याम् । अङ्गुलिऽभ्य: । नखेभ्य: । वि । वृहामि । ते ॥९६.२२॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 96; मन्त्र » 22
मन्त्र विषय - মন্ত্রাঃ ১৭-২৩-শারীরিকবিষয়ে শরীররক্ষোপদেশঃ
भाषार्थ -
(তে) তোমার (অস্থিভ্যঃ) অস্থি থেকে (মজ্জভ্যঃ) মজ্জা ধাতু [অস্থির ভেতরের রস] থেকে (স্নাবভ্যঃ) পাছা থেকে এবং (ধমনিভ্যঃ) নাড়ি থেকে এবং (তে) তোমার (পাণিভ্যাম্) দুই হাত থেকে, (অঙ্গুলিভ্যঃ) অঙ্গুলি থেকে এবং (নখেভ্যঃ) নখ থেকে (যক্ষ্মম্) ক্ষয়ী রোগকে (বি বৃহামি) আমি সমূলে উৎখাত করি ॥২২॥
भावार्थ - মনুষ্য নিজের শরীরের আন্তরিক ধাতু, নাড়ি এবং হাত আদি বাহ্যিক অঙ্গের যথাযোগ্য আহার-বিহার দ্বারা পুষ্ট ও সুস্থ রাখুক, যাতে আত্মিক শক্তি সদা বাড়তে থাকে ॥২২॥
इस भाष्य को एडिट करें