English
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 96/ मन्त्र 7
सूक्त - पूरणः
देवता - इन्द्राग्नी, यक्ष्मनाशनम्
छन्दः - त्रिष्टुप्
सूक्तम् - सूक्त-९६
यदि॑ क्षि॒तायु॒र्यदि॑ वा॒ परे॑तो॒ यदि॑ मृ॒त्योर॑न्ति॒कं नीत ए॒व। तमा ह॑रामि॒ निरृ॑तेरु॒पस्था॒दस्पा॑र्शमेनं श॒तशा॑रदाय ॥
स्वर सहित पद पाठयदि॑ । क्षि॒तऽआ॑यु: । यदि॑ । वा॒ । परा॑ऽइत: । यदि॑ । मृ॒त्यो: । अ॒न्ति॒कम् । नि॒ऽइ॑त: । ए॒व ॥ तम् । आ । ह॒रा॒मि॒ । नि:ऽऋ॑ते: । उ॒पऽस्था॑त् । अस्पा॑र्शम् । ए॒न॒म् । श॒तऽशा॑रदाय ॥९६.७॥
स्वर रहित मन्त्र
यदि क्षितायुर्यदि वा परेतो यदि मृत्योरन्तिकं नीत एव। तमा हरामि निरृतेरुपस्थादस्पार्शमेनं शतशारदाय ॥
स्वर रहित पद पाठयदि । क्षितऽआयु: । यदि । वा । पराऽइत: । यदि । मृत्यो: । अन्तिकम् । निऽइत: । एव ॥ तम् । आ । हरामि । नि:ऽऋते: । उपऽस्थात् । अस्पार्शम् । एनम् । शतऽशारदाय ॥९६.७॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 96; मन्त्र » 7
मन्त्र विषय - ৬-১০-রোগনাশনোপদেশঃ
भाषार्थ -
(যদি) হোক [এ] (ক্ষিতায়ুঃ) ভঙ্গুর আয়ুসম্পন্ন, (যদি বা) অথবা (পরেতঃ) অঙ্গ-ভঙ্গ রয়েছে, (যদি) হোক (মৃত্যোঃ) মৃত্যুর (অন্তিকম্) কাছে (এব) ই (নীতিঃ=নি−ইতঃ) এসে গেছে। (তম্) তাঁকে (নির্ঋতেঃ) মহামারীর (উপস্থাৎ) কোল থেকে (আ হরাভি) নিয়ে আসি, (এনম্) একে (শতশারদায়+জীবনায়) শত শরৎ ঋতুসম্পন্ন [জীবন] এর জন্য (অস্পার্শম্) আমি স্পর্শ করেছি॥৭॥
भावार्थ - যেভাবে চতুর বৈদ্য যত্ন করে কঠিন-কঠিন রোগীদের সতেজ করে, এভাবেই মনুষ্য শারীরিক, আত্মিক ও সামাজিক কঠিন সংকট পড়লে নিজের আত্মাকে প্রবল রাখুক ॥৭॥
इस भाष्य को एडिट करें