Loading...

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • यजुर्वेद - अध्याय 28/ मन्त्र 11
    ऋषिः - प्रजापतिर्ऋषिः देवता - इन्द्रो देवता छन्दः - निचृच्छक्वरी स्वरः - धैवतः
    0

    होता॑ यक्ष॒दिन्द्र॒ स्वाहाज्य॑स्य॒ स्वाहा॒ मेद॑सः॒ स्वाहा॑ स्तो॒काना॒ स्वाहा॒ स्वाहा॑कृतीना॒ स्वाहा॑ ह॒व्यसू॑क्तीनाम्। स्वाहा॑ दे॒वाऽ आ॑ज्य॒पा जु॑षा॒णाऽ इन्द्र॒ऽ आज्य॑स्य॒ व्यन्तु॒ होत॒र्यज॑॥११॥

    स्वर सहित पद पाठ

    होता॑। य॒क्ष॒त्। इन्द्र॑म्। स्वाहा॑। आज्य॑स्य। स्वाहा॑। मेद॑सः। स्वाहा॑। स्तो॒काना॑म्। स्वाहा॑। स्वाहा॑कृतीना॒मिति॒ स्वाहा॑ऽकृतीनाम्। स्वाहा॑। ह॒व्यसू॑क्तीना॒मिति॑ ह॒व्यऽसू॑क्तीनाम्। स्वाहा॑। दे॒वाः। आ॒ज्य॒पा इत्या॑ज्य॒ऽपाः। जु॒षा॒णाः। इन्द्रः॑। आज्य॑स्य। व्यन्तु॑। होतः॑। यज॑ ॥११ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    होता यक्षदिन्द्रँ स्वाहाज्यस्य स्वाहा मेदसः स्वाहा स्तोकानाँ स्वाहा स्वाहाकृतीनाँ स्वाहा हव्यसूक्तीनाम् । स्वाहा देवाऽआज्यपा जुषाणाऽइन्द्रऽआज्यस्य व्यन्तु होतर्यज ॥


    स्वर रहित पद पाठ

    होता। यक्षत्। इन्द्रम्। स्वाहा। आज्यस्य। स्वाहा। मेदसः। स्वाहा। स्तोकानाम्। स्वाहा। स्वाहाकृतीनामिति स्वाहाऽकृतीनाम्। स्वाहा। हव्यसूक्तीनामिति हव्यऽसूक्तीनाम्। स्वाहा। देवाः। आज्यपा इत्याज्यऽपाः। जुषाणाः। इन्द्रः। आज्यस्य। व्यन्तु। होतः। यज॥११॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 28; मन्त्र » 11
    Acknowledgment

    भावार्थ -
    (होता) योग्याधिकारप्रदाता पुरुष ( इन्द्रं यक्षत् ) 'इन्द्र'' ऐश्वर्यवान् और शत्रुनाशक वीर पुरुष को योग्य पद दे । वह (आज्यस्य स्वाहा ) 'आज्य', राज्य, अथवा संग्रामोपयोगी अधिकार उत्तम रीति से प्रदान करे । ( मेदसः स्वाहा ) स्नेहयुक्त अथवा हिंसा करने और राष्ट्र की वृद्धि करने वालों को उत्तम अधिकार दे । (स्तोकानां स्वाहा) छोटे-छोटे पदाधिकारियों पर उसका उत्तम अधिकार हो । (स्वाहाकृतीनां स्वाहा ) उत्तम वचन बोलने वाले विद्वानों पर उसको अधिकार प्रदान करे । ( हव्यसूक्तीनाम् स्वाहा ) आदान योग्य, उत्तम स्तुति वचनों को स्वीकार करने का उत्तम रीति से अधिकार दे । (स्वाहा) उत्तम रीति से (आज्यपाः) राज्यैश्वर्य का पालक (देवाः) विद्वान् पुरुष और (इन्द्रः) राजा (आज्यस्य व्यन्तु) राष्ट्र को प्राप्त करें। (होत: यज) हे विद्वन् ! तू अधिकार दे ।

    ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - निचृत्शक्ति । धैवतः ॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top