Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 14
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 14/ मन्त्र 29
    ऋषिः - विश्वदेव ऋषिः देवता - ईश्वरो देवता छन्दः - आर्षी त्रिष्टुप्, ब्रह्मी जगती स्वरः - धैवतः, निषादः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    2

    न॒वभि॑रस्तुवत पि॒तरो॑ऽसृज्य॒न्तादि॑ति॒रधि॑पत्न्यासीत्। एकाद॒शभि॑रस्तुवतऽ ऋ॒तवो॑ऽसृज्यन्तार्त्त॒वाऽ अधि॑पतयऽआसन्। त्रयोद॒शभि॑रस्तुवत॒ मासा॑ऽ असृज्यन्त संवत्स॒रोऽधि॑पतिरासीत्। पञ्चद॒शभि॑रस्तुवत क्ष॒त्रम॑सृज्य॒तेन्द्रोऽधि॑पतिरासीत्। सप्तद॒शभि॑रस्तुवत ग्रा॒म्याः प॒शवो॑ऽसृज्यन्त॒ बृह॒स्पति॒रधि॑पतिरासीत्॥२९॥

    स्वर सहित पद पाठ

    न॒वभि॒रिति॑ न॒वऽभिः॑। अ॒स्तु॒व॒त॒। पि॒तरः॑। अ॒सृ॒ज्य॒न्त॒। अदि॑तिः। अधि॑प॒त्नीत्यधि॑ऽपत्नी। आ॒सी॒त्। ए॒का॒द॒शभि॒रित्ये॑काऽद॒शभिः॑। अ॒स्तु॒व॒त॒। ऋ॒तवः॑। अ॒सृ॒ज्य॒न्त॒। आ॒र्त्त॒वाः। अधि॑पतय॒ इत्यधि॑ऽपतयः। आ॒स॒न्। त्र॒यो॒द॒शभि॒रिति॑ त्रयोद॒शऽभिः॑। अ॒स्तु॒व॒त॒। मासाः॑। अ॒सृ॒ज्य॒न्त॒। सं॒व॒त्स॒रः। अधि॑पति॒रित्यधि॑ऽपतिः। आ॒सी॒त्। प॒ञ्च॒द॒शभि॒रिति॑ पञ्चऽद॒शभिः॑। अ॒स्तु॒व॒त॒। क्ष॒त्रम्। अ॒सृ॒ज्य॒त॒। इन्द्रः॑। अधि॑पति॒रित्यधि॑पतिः। आ॒सी॒त्। स॒प्त॒द॒शभि॒रिति॑ सप्तऽद॒शभिः॑। अ॒स्तु॒व॒त॒। ग्रा॒म्याः। प॒शवः॑। अ॒सृ॒ज्य॒न्त॒। बृह॒स्पतिः॑। अधि॑पति॒रित्यधि॑ऽपतिः। आ॒सी॒त् ॥२९ ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    नवभिरस्तुवत पितरोसृज्यन्तादितिरध्निपत्न्यासीदेकादशभिरस्तुवतऽऋतवोसृज्यन्तार्तवाऽअधिपतयऽआसँस्त्रयोदशभिरस्तुवत मासाऽअसृज्यन्त सँवत्सरोधिपतिरासीत्पञ्चदशभिरस्तुवत क्षत्रमसृज्यतेन्द्रोधिपतिरासीत्सप्तदशभिरस्तुवत ग्राम्याः पशवोसृज्यन्त बृहस्पतिरधिपतिरासीन्नवदशभिरस्तुवत ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    नवभिरिति नवऽभिः। अस्तुवत। पितरः। असृज्यन्त। अदितिः। अधिपत्नीत्यधिऽपत्नी। आसीत्। एकादशभिरित्येकाऽदशभिः। अस्तुवत। ऋतवः। असृज्यन्त। आर्त्तवाः। अधिपतय इत्यधिऽपतयः। आसन्। त्रयोदशभिरिति त्रयोदशऽभिः। अस्तुवत। मासाः। असृज्यन्त। संवत्सरः। अधिपतिरित्यधिऽपतिः। आसीत्। पञ्चदशभिरिति पञ्चऽदशभिः। अस्तुवत। क्षत्रम्। असृज्यत। इन्द्रः। अधिपतिरित्यधिपतिः। आसीत्। सप्तदशभिरिति सप्तऽदशभिः। अस्तुवत। ग्राम्याः। पशवः। असृज्यन्त। बृहस्पतिः। अधिपतिरित्यधिऽपतिः। आसीत्॥२९॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 14; मन्त्र » 29
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - हे मनुष्यांनो, ज्याने (पितर:) तुमच्या पालक (पूर्वात आदींना उत्पन्न केले आहे) अथवा तुमचे रक्षक-पालक अशा वीरजनांना उत्पन्न केले आहे, जो परमात्मा (अदिति:) तुमच्या रक्षणास समर्थ असून (अधिपत्नी) सर्वाधिक रक्षक मातेप्रमाणे आहे, त्या परमेश्वराचे तुम्ही (नवभि:) नव प्राणांद्वारे (अस्तुवत) गुणवर्णन करा. ज्याने (ऋतव:) वसंत आदी ऋतूंची रचना केली आहे की ज्या ऋतूंमध्ये (आर्त्तवा:) त्या त्या ऋतूंचे गुण (अधितम:) विशेत्वाने प्रकट (आसन्) होतात, त्या ऋतुकर्ता परमेश्वराची (एकादशमि:) दशप्राण आणि अकरावा आत्मा यांद्वारे (अस्तुवत) स्तुती करा. ज्याने (मासा:) चैत्र आदी बारा मासांची (असृज्यन्त) रचना केली आहे आणि (पंचदशभि:) पंधरा तिथींसह (संवत्सर:) संवत्सर की जो सर्व काळापैकी मुख्य आहे . त्या संवत्सराची रचना केली (आसीत्) आहे, तुम्ही त्या परमेश्वराची (ऋय्तेदशभि:) दहा प्राण, अकरावा जीवात्मा आणि दोन प्रतिष्ठा यांद्वारे (अस्तुवत) स्तुती करा. जो (इन्द्र:) परम संपत्तीचे कारण अशा सूर्याचा (अधिपति) स्वामी असून ज्याने त्याची उत्पत्ती केली (आसीत्) आहे, ज्याने (क्षत्रम्) राज्याचे अथवा क्षत्रियकुळाचे, (असृज्यत) सृजन केले आहे, त्या परमात्म्याची (सप्तदशभि:) तुम्ही आपल्या पायाची सहा बोटें, दोन जंधा, दोन जानु (गुडघे) दोन प्रतिष्ठा (-------) आणि नाभीच्या वरील अवयव, या सतरा अंगांनी (अस्तुवत) स्तुती करा. तसेच ज्याने (बृहस्पति:) मोठमोठ्या पदार्थांचा रक्षक अशा वैश्यासारखा (अधिपति:)---- निर्मिला आहे, (क्षत्रिय आणि वैश्वकर्णाची रचना केली आहे) आणि (ग्राम्या:) (पशव:) ग्राम्य पाळीव गौ आदी पशू (असृज्यन्त) उत्पन्न केले आहेत, हे मनुष्यांनो, तुम्ही वर वर्णित पदार्थांद्वारे त्या परमेश्वराची (अस्तुवत) स्तुती करा ॥।29॥

    भावार्थ - missing

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top