Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 34
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 34/ मन्त्र 35
    ऋषिः - वसिष्ठ ऋषिः देवता - भगो देवता छन्दः - निचृत्त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    2

    प्रा॒त॒र्जितं॒ भग॑मु॒ग्रꣳ हु॑वेम व॒यं पु॒त्रमदि॑ते॒र्यो वि॑ध॒र्त्ता।आ॒ध्रश्चि॒द्यं मन्य॑मानस्तु॒रश्चि॒द् राजा॑ चि॒द्यं भगं॑ भ॒क्षीत्याह॑॥३५॥

    स्वर सहित पद पाठ

    प्रा॒त॒र्जित॒मिति॑ प्रातः॒ऽजित॑म्। भग॑म्। उ॒ग्रम्। हु॒वे॒म॒। व॒यम्। पु॒त्रम्। अदि॑तेः। यः। वि॒ध॒र्त्तेति॑ विऽध॒र्त्ता ॥ आ॒ध्रः। चि॒त्। यम्। मन्य॑मानः। तु॒रः। चि॒त्। राजा॑। चि॒त्। यम्। भग॑म्। भ॒क्षि॒। इति॑। आह॑ ॥३५ ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    प्रातर्जितम्भगमुग्रँ हुवेम वयम्पुत्रमदितेर्या विधर्ता । आध्रश्चिद्यम्मन्यमानस्तुरश्चिद्राजा चिद्यम्भगम्भक्षीत्याह ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    प्रातर्जितमिति प्रातःऽजितम्। भगम्। उग्रम्। हुवेम। वयम्। पुत्रम्। अदितेः। यः। विधर्त्तेति विऽधर्त्ता॥ आध्रः। चित्। यम्। मन्यमानः। तुरः। चित्। राजा। चित्। यम्। भगम्। भक्षि। इति। आह॥३५॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 34; मन्त्र » 35
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - हे मनुष्यानो, ज्याप्रमाणे (वयम्) आम्ही (ज्येष्ठ उपासक) (यः) जो (विधर्त्ता) विविध पदार्थ धारण करणारा (प्रभूत धन-संपदेचा स्वामी) आणि (आध्रः) (अपुत्रस्थ) पुत्रः इति संस्कृतभाष्ये लिखितम्) (हिन्दी) भाषेत-न्यायक्षेत्राप्रमाणे वा सामाजिक नियमांप्रमाणे जो पित्याचा पुत्र म्हणविण्यास पात्र नाही, म्हणजे व्यक्तीचा अवैध पुत्र) (चित्) देखिल (यम्) ज्या ऐश्‍वर्याला (मन्यमानः) विशेषत्वाने मान्य करतो (त्या ऐश्‍वर्याला) (प्रातः) प्रातःकाळी (तुरः) शीघ्रकारी (चित्) (राजा) शोभिवंत राजादेखील मान्य करतो आणि (यम्) ज्या (भगम्) ऐश्‍वर्याविषयी (भक्षि, इति, आह) परमेश्‍वरही मनुष्याला आदेश देतो की मनुष्या, तू या ऐश्‍वर्याचे सेवन कर’ (त्या ऐश्‍वर्याचा आम्ही उपयोग घेतो) त्या (अदितेः) अविनाशी कारणाप्रमाणे मातेच्या (पुत्र) रक्षक पुत्राच्या आणि (जितम्) स्वतः अर्जित केलेल्या (उग्रम्) उत्कृष्ट (भगम्) ऐश्‍वर्याचा आम्ही (हुवेम) ग्रहण करतो वा उपयोग घेतो. आमच्याप्रमाणे हे मनुष्यानो, तुम्हीदेखील त्या ऐश्‍वर्याचा उपभोग करा. (ऐश्‍वर्य संपदा स्वतः पुरुषार्थाने मिळवा व उपभोग करा) ॥35॥

    भावार्थ - भावार्थ - या मंत्रात वाचकलुप्तोपमा अलंकार आहे. हे मनुष्यानो तुम्ही सदा सकाळी उठल्यापासून रात्री झोपण्याच्या वेळेपर्यंत यथाशक्ती सामर्थ्याने विद्या आणि ऐश्‍वर्य प्राप्त करा. त्याचा उपभोग घेत आनंद घ्या आणि त्या ऐश्‍वर्याचा काही भाग दीन-दरिद्र-दुखीजनांना सुख देण्यासाठी व्यय करा, असा उपदेश ईश्‍वराने केला आहे. ॥35॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top