Loading...

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • यजुर्वेद - अध्याय 34/ मन्त्र 42
    ऋषिः - ऋजिष्व ऋषिः देवता - पूषा देवता छन्दः - विराट् त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः
    3

    प॒थस्प॑थः॒ परि॑पतिं वच॒स्या कामे॑न कृ॒तोऽअ॒भ्यानड॒र्कम्।स नो॑ रासच्छु॒रुध॑श्च॒न्द्राग्रा॒ धियं॑ धियꣳ सीषधाति॒ प्र पू॒षा॥४२॥

    स्वर सहित पद पाठ

    प॒थस्प॑थः। प॒थःऽप॑थः॒ इति॑ प॒थःऽप॑थः। परि॑पति॒मिति॒ परि॑ऽपति॒म्। व॒च॒स्या। कामे॑न। कृ॒तः। अ॒भि। आ॒न॒ट्। अ॒र्कम् ॥ सः। नः॒। रा॒स॒त्। शु॒रुधः॑। च॒न्द्राग्रा॒ इति॑ च॒न्द्रऽअ॑ग्राः ॥ धियां॑धिय॒मिति॒ धिय॑म्ऽधियम्। सी॒ष॒धा॒ति॒। सी॒स॒धा॒तीति॑ सीसधाति। प्र॒। पू॒षा ॥४२ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    पथस्पथः परिपतिँवचस्या कामेन कृतोऽअभ्यानडर्कम् । स नो रासच्छुरुधश्चन्द्राग्रा धियंधियँ सीषधाति प्र पूषा ॥


    स्वर रहित पद पाठ

    पथस्पथः। पथःऽपथः इति पथःऽपथः। परिपतिमिति परिऽपतिम्। वचस्या। कामेन। कृतः। अभि। आनट्। अर्कम्॥ सः। नः। रासत्। शुरुधः। चन्द्राग्रा इति चन्द्रऽअग्राः॥ धियांधियमिति धियम्ऽधियम्। सीषधाति। सीसधीतीति सीसधाति। प्र। पूषा॥४२॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 34; मन्त्र » 42
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - हे मनुष्यांनो, (वचस्या) वाणीद्वारे आणि (कामेन) पूर्ण इच्छाशक्तीद्वारे (कृतः) प्राप्त होणारा जो (पूषा) पुष्टिकर्त्ता जगदीश्‍वर अथवा आप्त जन आहे, तो (नः) आमच्यासाठी (शुरुचः) शीघ्र दुःखहर्ता आणि (चन्द्राग्राः) पूर्वीपासून आनंदकारी साधन (रायत्) देत आहे आणि देवो. (धियं धियं) आमच्या बुद्धी आणि कर्म, ज्ञान व आचरण, यांना (प्रसीषधाति) पुष्कळ उत्कर्ष देवो. (सः) तो ईश्‍वर शुभ गुण कर्मस्वभावामुळे (अभि, आनट) सर्वतः व्याप्त असून त्या (अर्कम्) पूजनीय (पथस्पथः) प्रत्येक मार्गाच्या (परित्तिम्) स्वामीची आम्ही स्तुती व उपासना करतो ॥42॥

    भावार्थ - भावार्थ - हे मनुष्यांनो, जो परमेश्‍वर सर्वांच्या सुखाकरिता वेदांचा प्रकाश करतो, प्रकट करतो, आणि जो आप्त पुरुष सर्वांना शिक्षण देण्याची इच्छा करतो आणि त्याद्वारे सर्वांना उत्तम विचार उत्तम कर्म आणि उत्तम सुशिक्षा देतो, अशा सर्वश्रेष्ठ मार्गगामी सर्वांचा इतरांनी अवश्य सत्कार केला पाहिजे. ॥42॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top