Loading...

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • यजुर्वेद - अध्याय 29/ मन्त्र 4
    ऋषिः - बृहदुक्थो वामदेव्य ऋषिः देवता - अग्निर्देवता छन्दः - त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः
    0

    स्ती॒र्णं ब॒र्हिः सु॒ष्टरी॑मा जुषा॒णोरु पृ॒थु प्रथ॑मानं पृथि॒व्याम्।दे॒वेभि॑र्यु॒क्तमदि॑तिः स॒जोषाः॑ स्यो॒नं कृ॑ण्वा॒ना सु॑वि॒ते द॑धातु॥४॥

    स्वर सहित पद पाठ

    स्ती॒र्णम्। ब॒र्हिः। सु॒ष्टरी॑म। सु॒स्तरी॒मेति॑ सु॒ऽस्तरी॑म। जु॒षा॒णा। उ॒रु। पृ॒थु। प्रथ॑मानम्। पृ॒थि॒व्याम्। दे॒वेभिः॑। यु॒क्तम्। अदि॑तिः। स॒जोषा॑ इति॑ स॒ऽजोषाः॑। स्यो॒नम्। कृ॒ण्वा॒ना। सु॒वि॒ते। द॒धा॒तु॒ ॥४ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    स्तीर्णम्बर्हिः सुष्टरीमा जुषाणोरु पृथु प्रथमानम्पृथिव्याम् । देवेभिर्युक्तमदितिः सजोषाः स्योनङ्कृण्वान सुविते दधातु ॥


    स्वर रहित पद पाठ

    स्तीर्णम्। बर्हिः। सुष्टरीम। सुस्तरीमेति सुऽस्तरीम। जुषाणा। उरु। पृथु। प्रथमानम्। पृथिव्याम्। देवेभिः। युक्तम्। अदितिः। सजोषा इति सऽजोषाः। स्योनम्। कृण्वाना। सुविते। दधातु॥४॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 29; मन्त्र » 4
    Acknowledgment

    भावार्थ -
    राष्ट्रपक्ष में- हम लोग ( स्तीर्णम् ) आच्छादित, सुरक्षित (बहिः) प्रजा लोक को (सु स्तरीम) उत्तम रीति से विस्तृत करें। और (पृथिव्याम् ) पृथिवी पर (उरु ) बहुत बड़े रूप में (पृथु ) और विस्तृत रूप में (प्रथमानम ) स्वयं फैलनेवाले ( देवेभिः युक्तम् ) वीर विजयी, विद्वान्, पुरुषों से युक्त प्रजाजन को, ( सजोषाः ) अति प्रेमयुक्त होकर ( अदिति: ) अखण्ड शासन व्यवस्था, ( स्योनं कृण्वाना ) प्रजा को सुख करती हुई (सु-इते) उत्तम मार्ग में (दधातु) रक्खे । (२) विद्युत् पक्ष में - (स्तीर्णम्) आच्छादित, साङ्गोपाङ्ग यानादि यन्त्रों को और ( पृथु प्रथमानम् ) विस्तृत, विख्यात एवं फैले हुए (बहिः) आकाश या जल में भी व्यापक (देवेभिः युक्तम् ) दिव्य पदार्थ जलादि से युक्त सबको (जुषाणा ) प्राप्त और सबको (स्योनं कृण्वाना) सुख करती हुई ( अदिति: ) अखण्ड शक्ति विद्युत् आदि (सुविते) उत्तम गतिशील यन्त्रादि में बल ( दधातु ) धारण करावे ।

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top