यजुर्वेद - अध्याय 29/ मन्त्र 49
ऋषिः - भारद्वाज ऋषिः
देवता - वीरा देवताः
छन्दः - विराडनुष्टुप्
स्वरः - गान्धारः
1
ऋजी॑ते॒ परि॑ वृङ्धि॒ नोऽश्मा॑ भवतु नस्त॒नूः।सोमो॒ऽअधि॑ ब्रवीतु॒ नोऽदि॑तिः॒ शर्म॑ यच्छतु॥४९॥
स्वर सहित पद पाठऋजी॑ते। परि॑। वृ॒ङ्धि॒। नः॒। अश्मा॑। भ॒व॒तु॒। नः॒। त॒नू। सोमः॑। अधि॑। ब्र॒वी॒तु॒। नः॒। अदि॑तिः। शर्म॑। य॒च्छ॒तु॒ ॥४९ ॥
स्वर रहित मन्त्र
ऋजीते परिवृङ्धि नोश्मा भवतु नस्तनूः । सोमोऽअधि ब्रवीतु नो दितिः शर्म यच्छतु ॥
स्वर रहित पद पाठ
ऋजीते। परि। वृङ्धि। नः। अश्मा। भवतु। नः। तनू। सोमः। अधि। ब्रवीतु। नः। अदितिः। शर्म। यच्छतु॥४९॥
विषय - शरीर के कठोर होने का उपदेश ।
भावार्थ -
(ऋजीते) हे सरल, सीधे मार्ग से जाने वाले बाण ! (नः परिवृड्.ग्धि) तू हमें आघात करने से छोड़ दे । अथवा - हे राजन् ! (ऋजीते ) सरल व्यवहार में हमें (परि वृड्.ग्धि) चला । (नः तनूः) हमारा शरीर (अश्मा भवतु ) पत्थर के समान कठोर हो । (सोमः) सबका प्रेरक विद्वान्, राजा हमें (अधि ब्रवीतु ) उत्तम मार्ग का उपदेश करे और (अदिति:) अखण्ड राजनीति या पृथिवी (नः) हमें (शर्म) शरण, सुख (यच्छतु) प्रदान करे।
ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - वीराः । विराडनुष्टुप् । गांधारः ॥
इस भाष्य को एडिट करेंAcknowledgment
Book Scanning By:
Sri Durga Prasad Agarwal
Typing By:
N/A
Conversion to Unicode/OCR By:
Dr. Naresh Kumar Dhiman (Chair Professor, MDS University, Ajmer)
Donation for Typing/OCR By:
N/A
First Proofing By:
Acharya Chandra Dutta Sharma
Second Proofing By:
Pending
Third Proofing By:
Pending
Donation for Proofing By:
N/A
Databasing By:
Sri Jitendra Bansal
Websiting By:
Sri Raj Kumar Arya
Donation For Websiting By:
N/A
Co-ordination By:
Sri Virendra Agarwal