Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 21
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 21/ मन्त्र 33
    ऋषिः - स्वस्त्यात्रेय ऋषिः देवता - अश्व्यादयो देवताः छन्दः - निचृदष्टिः स्वरः - मध्यमः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    4

    होता॑ यक्षद् ब॒र्हि॒रूर्ण॑म्रदा भि॒षङ् नास॑त्या भि॒षजा॒श्विनाश्वा॒ शिशु॑मती भि॒षग्धे॒नुः सर॑स्वती भि॒षग्दु॒हऽइन्द्रा॑य भेष॒जं पयः॒ सोमः॑ परि॒स्रु॒ता घृ॒तं मधु॒ व्यन्त्वाज्य॑स्य॒ होत॒र्यज॑॥३३॥

    स्वर सहित पद पाठ

    होता॑। य॒क्ष॒त्। ब॒र्हिः। ऊर्ण॑म्रदा॒ इत्यूर्ण॑ऽम्रदाः। भि॒षक्। ना॑सत्या। भि॒षजा॑। अ॒श्विना॑। अश्वा॑। शिशु॑म॒तीति॒ शिशु॑ऽमती। भि॒षक्। धे॒नुः। सर॑स्वती। भि॒षक्। दु॒हे। इन्द्रा॑य। भे॒ष॒जम्। पयः॑। सोमः॑। प॒रि॒स्रु॒तेति॑ परि॒ऽस्रुता॑। घृ॒तम्। मधु॑। व्यन्तु॑। आज्य॑स्य। होतः॑। यज॑ ॥३३ ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    होता यक्षद्बर्हिरूर्णम्रदा भिषङ्नासत्या भिषजाश्विनाश्वा शिशुमती भिषग्धेनुः सरस्वती भिषग्दुहऽइन्द्राय भेषजम्पयः सोमः परिस्रुता घृतम्मधु व्यन्त्वाज्यस्य होतर्यज ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    होता। यक्षत्। बर्हिः। ऊर्णम्रदा इत्यूर्णऽम्रदाः। भिषक्। नासत्या। भिषजा। अश्विना। अश्वा। शिशुमतीति शिशुऽमती। भिषक्। धेनुः। सरस्वती। भिषक्। दुहे। इन्द्राय। भेषजम्। पयः। सोमः। परिस्रुतेति परिऽस्रुता। घृतम्। मधु। व्यन्तु। आज्यस्य। होतः। यज॥३३॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 21; मन्त्र » 33
    Acknowledgment

    पदार्थ -
    পদার্থঃ- হে (হোতঃ) হবনকারী ব্যক্তি! যেমন (হোতা) দাতা (ঊর্ণম্রদাঃ) আচ্ছাদনকারীদিগকে মর্দনকারী ব্যক্তি ! (ভিষক্) বৈদ্য (শিশুমতী) এবং প্রশংসিত শিশুযুক্ত (অশ্বা) শীঘ্র গমনশীলা অশ্বী (দুহে) পরিপূর্ণ করিবার জন্য (বর্হিঃ) অন্তরিক্ষকে (য়ক্ষৎ) সংগত করিবে অথবা যেমন (নাসত্যা) সত্যব্যবহারকারী (অশ্বিনা) বৈদ্যবিদ্যায় ব্যাপ্ত (ভিষজা) উত্তম বৈদ্য প্রাপ্ত করাইবে অথবা যেমন (ভিষক্) রোগ নিবারক এবং (ধেনুঃ) দুগ্ধবতী গাভি বা (সরস্বতী) উত্তম বিজ্ঞানযুক্তা বাণী (ভিষক্) সামান্য বৈদ্য (ইন্দ্রায়) জীবের জন্য প্রাপ্ত করাইবে সেইৱূপ যাহা (পরিস্রুতা) প্রাপ্ত রস সহ (ভেষজম্) জল (পয়ঃ) দুধ (সোমঃ) ওষধিসমূহ (ঘৃতম্) ঘৃত (মধু) মধু (ব্যন্তু) প্রাপ্ত হউক তাহাদিগের সহিত বর্ত্তমান তুমি (আজ্যস্য) ঘৃতের (য়জ) হবন কর ॥ ৩৩ ॥

    भावार्थ - ভাবার্থঃ- এই মন্ত্রে বাচকলুপ্তোপমালঙ্কার আছে । যে মনুষ্য বিদ্যা ও সঙ্গতি সহ সকল পদার্থ দ্বারা উপকার গ্রহণ করিবে তাহা হইলে বায়ু ও অগ্নি সমান সকল বিদ্যার সুখকে লাভ করিবে ॥ ৩৩ ॥

    मन्त्र (बांग्ला) - হোতা॑ য়ক্ষদ্ ব॒র্হিরূর্ণ॑ম্রদা ভি॒ষঙ্ নাস॑ত্যা ভি॒ষজা॒শ্বিনাশ্বা॒ শিশু॑মতী ভি॒ষগ্ধে॒নুঃ সর॑স্বতী ভি॒ষগ্দু॒হऽইন্দ্রা॑য় ভেষ॒জং পয়ঃ॒ সোমঃ॑ পরি॒স্রুতা॑ ঘৃ॒তং মধু॒ ব্যন্ত্বাজ্য॑স্য॒ হোত॒র্য়জ॑ ॥ ৩৩ ॥

    ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - হোতেত্যস্য স্বস্ত্যাত্রেয় ঋষিঃ । অশ্ব্যাদয়ো দেবতাঃ । নিচৃদষ্টিশ্ছন্দঃ ।
    মধ্যমঃ স্বরঃ ॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top