Loading...

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • यजुर्वेद - अध्याय 29/ मन्त्र 30
    ऋषिः - भार्गवो जमदग्निर्ऋषिः देवता - स्त्रियो देवताः छन्दः - निचृत् त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः
    5

    व्यच॑स्वतीरुर्वि॒या वि श्र॑यन्तां॒ पति॑भ्यो॒ न जन॑यः॒ शुम्भ॑मानाः।देवी॑र्द्वारो बृहतीर्विश्वमिन्वा दे॒वेभ्यो॑ भवत सुप्राय॒णाः॥३०॥

    स्वर सहित पद पाठ

    व्यच॑स्वतीः। उ॒र्वि॒या। वि। श्र॒य॒न्ता॒म्। पति॑भ्य॒ इति॒ पति॑ऽभ्यः। न। जन॑यः। शुम्भ॑मानाः। देवीः॑। द्वारः॒। बृ॒ह॒तीः॒। वि॒श्व॒मि॒न्वा॒ इति॑ विश्वम्ऽइन्वाः। दे॒वेभ्यः॑। भ॒व॒त॒। सु॒प्रा॒य॒णाः। सु॒प्रा॒य॒ना इति॑ सुऽप्राय॒नाः ॥३० ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    व्यचस्वतीरुर्विया विश्रयन्ताम्पतिभ्यो न जनयः शुम्भमानाः । देवीर्द्वारो बृहतीर्विश्वमिन्वा देवेभ्यो भवत सुप्रायणाः ॥


    स्वर रहित पद पाठ

    व्यचस्वतीः। उर्विया। वि। श्रयन्ताम्। पतिभ्य इति पतिऽभ्यः। न। जनयः। शुम्भमानाः। देवीः। द्वारः। बृहतीः। विश्वमिन्वा इति विश्वम्ऽइन्वाः। देवेभ्यः। भवत। सुप्रायणाः। सुप्रायना इति सुऽप्रायनाः॥३०॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 29; मन्त्र » 30
    Acknowledgment

    पदार्थ -
    পদার্থঃ–হে মনুষ্যগণ! যেমন (উর্বিয়া) অধিকতা পূর্বক শুভ গুণে (ব্যচস্বতীঃ) ব্যাপ্তিমতী (বৃহতীঃ) মহতী (বিশ্বমিন্বাঃ) সকল ব্যবহারে ব্যাপ্ত (সুপ্রায়ণাঃ) যাহার প্রকৃষ্ট উত্তম গৃহ (দেবীঃ) আভূষণাদি দ্বারা প্রকাশমান (দ্বারঃ) দ্বারের (ন) সমান অবকাশযুক্তা (পতিভ্যঃ) পাণিগ্রহণকারী (দেবেভ্যঃ) উত্তম গুণযুক্ত পতিদের জন্য (শুম্ভমাণাঃ) উত্তম শোভায়মানা (জনয়ঃ) সকল স্ত্রীগণ নিজ নিজ পতিকে (বি, শ্রয়ন্তাম্) বিশেষ করিয়া সেবন করিবে । তদ্রূপ তোমরা সকল বিদ্যায় ব্যাপক (ভবত) হও ॥ ৩০ ॥

    भावार्थ - ভাবার্থঃ–এই মন্ত্রে উপমা ও বাচকলুপ্তোপমালঙ্কার আছে । যেমন ব্যাপিকা দিশা অবকাশ প্রদান করিবার এবং সকলের ব্যবহারের সাধক হওয়ার ফলে আনন্দদায়িনী হয়, তদ্রূপ পরস্পর প্রসন্ন স্ত্রীপুরুষ উত্তম সুখ প্রাপ্ত হইয়া অন্যের হিতকারী হইবে ॥ ৩০ ॥

    मन्त्र (बांग्ला) - ব্যচ॑স্বতীরুর্বি॒য়া বি শ্র॑য়ন্তাং॒ পতি॑ভ্যো॒ ন জন॑য়ঃ॒ শুম্ভ॑মানাঃ ।
    দেবী॑র্দ্বারো বৃহতীর্বিশ্বমিন্বা দে॒বেভ্যো॑ ভবত সুপ্রায়॒ণাঃ ॥ ৩০ ॥

    ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - ব্যচস্বতীরিত্যস্য জমদগ্নির্ঋষিঃ । স্ত্রিয়ো দেবতাঃ । নিচৃৎ ত্রিষ্টুপ্ ছন্দঃ ।
    ধৈবতঃ স্বরঃ ॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top