Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 29
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 29/ मन्त्र 42
    ऋषिः - भारद्वाज ऋषिः देवता - वीरा देवताः छन्दः - निचृत् त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    5

    ब॒ह्वी॒नां पि॒ता ब॒हुर॑स्य पु॒त्रश्चि॒श्चा कृ॑णेति॒ सम॑नाव॒गत्य॑। इ॒षु॒धिः संङ्काः॒ पृत॑नाश्च॒ सर्वाः॑ पृ॒ष्ठे निन॑द्धो जयति॒ प्रसू॑तः॥४२॥

    स्वर सहित पद पाठ

    ब॒ह्वी॒नाम्। पि॒ता। ब॒हुः। अ॒स्य॒। पु॒त्रः। चि॒श्चा। कृ॒णो॒ति॒। सम॑ना। अ॒व॒गत्येत्य॑व॒ऽगत्य॑। इ॒षु॒धिरिती॑षु॒ऽधिः। सङ्काः॑। पृत॑नाः। च॒। सर्वाः॑। पृ॒ष्ठे। निन॑द्ध॒ इति॒ निऽन॑द्धः। ज॒य॒ति॒। प्रसू॑त इति॒ प्रऽसू॑तः ॥४२ ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    बह्वीनाम्पिता बहुरस्य पुत्रश्चिश्चाकृणोति समनावगत्य । इषुधिः सङ्काः पृतनाश्च सर्वाः पृष्ठे निनद्धो जयति प्रसूतः ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    बह्वीनाम्। पिता। बहुः। अस्य। पुत्रः। चिश्चा। कृणोति। समना। अवगत्येत्यवऽगत्य। इषुधिरितीषुऽधिः। सङ्काः। पृतनाः। च। सर्वाः। पृष्ठे। निनद्ध इति निऽनद्धः। जयति। प्रसूत इति प्रऽसूतः॥४२॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 29; मन्त्र » 42
    Acknowledgment

    पदार्थ -
    পদার্থঃ–হে বীর পুরুষগণ! যে (বহ্বীনাং) বহু ধনুকের ছিলার (পিতা) পিতৃ তুল্য রক্ষক (অস্য) এই পিতার (বহুঃ) বহু গুণযুক্ত (পুত্রঃ) পুত্র সমান সম্পর্কীয় (পৃষ্ঠে) পশ্চাৎ ভাগে (নিনব্ধঃ) নিশ্চিত বদ্ধ (ইষুধিঃ) বাণ যাহাতে ধারণ করা হয়, সেই ধনুক (প্রসূতঃ) উৎপন্ন (সমনা) সংগ্রামগুলিকে (অবগত্য) প্রাপ্ত হইয়া (চিশ্চা) চি, চি, চি এমন শব্দ (কৃনোতি) করে (চ) এবং যদ্দ্বারা বীর পুরুষ (সর্বাঃ) সকল (সংকা) একত্রিত বা বিস্তৃত (পৃতনাঃ) সেনাদেরকে (জয়তি) জয় করে, তাহার যথাবৎ রক্ষা কর ॥ ৪২ ॥

    भावार्थ - ভাবার্থঃ–এই মন্ত্রে বাচকলুপ্তোপমালঙ্কার আছে । যেমন বহু কন্যা এবং বহু পুত্রদের পিতা অপত্য শব্দ দ্বারা সংযুক্ত হয় তদ্রূপ ধনু, জ্যা ও বাণ মিলিয়া অনেক প্রকারের শব্দ উৎপন্ন করে । যাহার বাম হস্তে ধনু, পৃষ্ঠে বাণ, দক্ষিণ হস্ত দ্বারা বাণ বাহির করিয়া ধনুর জ্যার সহিত সংযুক্ত করিয়া ত্যাগ করিবার অভ্যাস দ্বারা শীঘ্রতা করিবার শক্তি উৎপন্ন করে, সেই বিজয় প্রাপ্ত হয় ॥ ৪২ ॥

    मन्त्र (बांग्ला) - ব॒হ্বী॒নাং পি॒তা ব॒হুর॑স্য পু॒ত্রশ্চি॒শ্চা কৃ॑ণোতি॒ সম॑নাব॒গত্য॑ ।
    ই॒ষু॒ধিঃ সংকাঃ॒ পৃত॑নাশ্চ॒ সর্বাঃ॑ পৃ॒ষ্ঠে নিন॑দ্ধো জয়তি॒ প্রসূ॑তঃ ॥ ৪২ ॥

    ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - বহ্বীনামিত্যস্য ভারদ্বাজ ঋষিঃ । বীরা দেবতাঃ । ত্রিষ্টুপ্ ছন্দঃ ।
    ধৈবতঃ স্বরঃ ॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top