Loading...

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • यजुर्वेद - अध्याय 23/ मन्त्र 21
    ऋषिः - प्रजापतिर्ऋषिः देवता - न्यायधीशो देवता छन्दः - भुरिग्गायत्री स्वरः - षड्जः
    5

    उत्स॑क्थ्या॒ऽअव॑ गु॒दं धे॑हि॒ सम॒ञ्जिं चा॑रया वृषन्। य स्त्री॒णां जी॑व॒भोज॑नः॥२१॥

    स्वर सहित पद पाठ

    उत्स॑क्थ्या॒ इत्युत्ऽस॑क्थ्याः। अव॑। गु॒दम्। धे॒हि॒। सम्। अ॒ञ्जिम्। चा॒र॒य॒। वृ॒ष॒न्। यः। स्त्री॒णाम्। जी॒व॒भोज॑न॒ इति॑ जीव॒ऽभोज॑नः ॥२१ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    उत्सक्थ्याऽअव गुदन्धेहि समञ्जिञ्चारया वृषन् । य स्त्रीणाञ्जीवभोजनः ॥


    स्वर रहित पद पाठ

    उत्सक्थ्या इत्युत्ऽसक्थ्याः। अव। गुदम्। धेहि। सम्। अञ्जिम्। चारय। वृषन्। यः। स्त्रीणाम्। जीवभोजन इति जीवऽभोजनः॥२१॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 23; मन्त्र » 21
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - हे (वृषन्) शक्तिमान (राजा) (स्त्रीणाम्) स्त्रियांमधे (यः) जो प्राण्यांचे मांस खाणारा व व्यभिचारी पुरूष रहात वा वावरत असेल अथवा पुरूषांमधे जी कोणी मांसाहारिणी, व्यभिचारिणी स्त्री रहात वा वावरत असेल, तर अशा पुरूषाला व स्त्रीला कैद करून (उत्सक्थाः) त्याचे वा तिचे वर पाय आणि खाली डोके अशा अवस्थेत ठेवून राजाने दोषीला दंडित करावे. अशा पद्धती वा दंडामुळे राजाने आपल्या प्रजेपुढे (अव, गुदम) उत्तम आदर्श वा नियम रीती (धेहि) धारण करावी. (अशा कठोर शिक्षेमुळे इतर जनांना दहशत बसेल) अशाप्रकारे हे राजा, तुम्ही (अंजिम्) आपल्या न्यायव्यवस्था आणि शासन-व्यवस्थेला (संचारण) उत्तमपणे संचालित करा ॥21॥

    भावार्थ - भावार्थ - हे राजन्, राज्यामधे जे कोणी विषयासक्त पुरूष वा स्त्री असेल आणि समाजात व्यभिचार वृत्ती वाढवीत असेल, तर त्या पुरूषाला वा स्त्रीला राजाने कठोर शिक्षा केली पाहिजे ॥21॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top