Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 23
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 23/ मन्त्र 41
    ऋषिः - प्रजापतिर्ऋषिः देवता - प्रजा देवता छन्दः - अनुष्टुप् स्वरः - गान्धारः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    2

    अ॒र्द्ध॒मा॒साः परू॑षि ते॒ मासा॒ऽआच्छ्॑यन्तु॒ शम्य॑न्तः।अ॒हो॒रा॒त्राणि॑ म॒रुतो॒ विलि॑ष्टꣳ सूदयन्तु ते॥४१॥

    स्वर सहित पद पाठ

    अ॒र्द्ध॒मा॒सा इत्य॑र्द्धमा॒साः। परू॑ꣳषि। ते॒। मासाः॑। आ। छ्यन्तु॒। शम्य॑न्तः। अ॒हो॒रा॒त्राणि॑। म॒रुतः॑। विलि॑ष्ट॒मिति॒ विऽलि॑ष्टम्। सू॒द॒य॒न्तु॒। ते॒ ॥४१ ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    अर्धमासाः परूँषि ते मासाऽआच्छ्यन्तु शम्यन्तः । अहोरात्राणि मरुतो विलिष्टँ सूदयन्तु ते ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    अर्द्धमासा इत्यर्द्धमासाः। परूꣳषि। ते। मासाः। आ। छ्यन्तु। शम्यन्तः। अहोरात्राणि। मरुतः। विलिष्टमिति विऽलिष्टम्। सूदयन्तु। ते॥४१॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 23; मन्त्र » 41
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - हे विद्यार्थीगण, ज्याप्रमाणे (अहोरात्राणि) दिवस आणि रात्र तसेच (अर्धमासाः) शुक्ल आणि कृष्ण पक्ष अथवा उजेड आणि अंधार याशिवाय (मासाः) चैत्र आदी महिने माणसाचे वय कमी कमी करीत असतात, (माणसाचे आयुष्य एक-एका दिवसाने घटत जाते) तद्वत (वे) तुझ्या वागण्या-बोलण्यातील (परूंषि) कठोर वा कटु वचनांना (मरूतः) उत्तम जन (शम्यन्तः) शांत करोत आणि तुझ्यातील दुष्कर्म करण्याच्या प्रवृत्तीला (आछ्यन्तु) नष्ट करोत (तुझी वाणी मधुर व प्रवृत्ती सत्कर्माकडे व्हावी) त्या विद्वज्जनांनी (ते) तुझ्या स्वभावात वा वागण्यात (विलिष्टम्) थोडाशादेखील दुर्व्यसन (सूदयन्तु) दूर करावे. (अशी आम्हा माता-पित्यांची इच्छा आहे)॥41॥

    भावार्थ - भावार्थ - या मंत्रात वाचकलुप्तोपमा आहे. जे आईवडील, तथा उपदेश वा अतिथीगण घरातील मुला-मुलींतील दुष्प्रवृत्ती वा दुष्कर्म दूर करीत नसतील, तर त्यांना चांगले कसे म्हणता येईल अथवा ती मुली-मुली उत्तम कसे होतील? ॥41॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top