Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 23
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 23/ मन्त्र 14
    ऋषिः - प्रजापतिर्ऋषिः देवता - ब्रह्मादेवता छन्दः - निचृदनुष्टुप् स्वरः - गान्धारः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    2

    सꣳशि॑तो र॒श्मिना॒ रथः॒ सꣳशि॑तो र॒श्मिना॒ हयः॑। सꣳशि॑तो अ॒प्स्वप्सु॒जा ब्र॒ह्मा सोम॑पुरोगवः॥१४॥

    स्वर सहित पद पाठ

    सशि॑त॒ इति॒ सम्ऽशि॑तः। र॒श्मिना॑। रथः॑। सशि॑त॒ इति॒ सम्ऽशि॑तः। र॒श्मिना॑। हयः॑। सशि॑त॒ इति॒ सम्ऽशि॑तः। अ॒प्स्वित्य॒प्ऽसु। अ॒प्सु॒जा इत्य॑प्सु॒ऽजा। ब्र॒ह्मा। सोम॑ऽपुरोगवः ॥१४ ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    सँशितो रश्मिना रथः सँशितो रश्मिना हयः । सँशितो अप्स्वप्सुजा ब्रह्मा सोमपुरोगवः ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    सशित इति सम्ऽशितः। रश्मिना। रथः। सशित इति सम्ऽशितः। रश्मिना। हयः। सशित इति सम्ऽशितः। अप्स्वित्यप्ऽसु। अप्सुजा इत्यप्सुऽजा। ब्रह्मा। सोमऽपुरोगवः॥१४॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 23; मन्त्र » 14
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - ज्या मनुष्यांनी (कारीगरांनी वा यांत्रिक जनांनी) (रश्मिना) सूर्यकिरणांच्या साहाय्याने चालणारे आणि (रथः) आनंद व सोय देणारे यात (सँशितः) उच्च तंत्रज्ञानाच्या साहाय्याने यान केले आहे, (ते प्रशंसित अवश्य होतात) तसेच (रश्मिना) लगामाद्वारे प्रशिक्षित वा नियंत्रित (हयः) घोडा, आणि (सँशितः) चालण्यात वा गतीत जे तीव्र म्हणजे उत्तम आहे, (त्याला प्रशिक्षण देणारे प्रशंसनीय होतात) तसेच (अप्सु) प्राणांत (अप्सुजाः) प्राणवायू रूपाने संचार करणारे पवन अथवा पाण्यातून निर्माण केलेली वाफ तसेच (सोमपुरोगवः) औषधीचे ज्ञान करून देणारा आणि ऐश्‍वर्य समृद्धी मिळवूद देणारा जो सर्वप्रथम असा ब्रह्मा महाविद्वान आहे, तो (सँशितः) सर्वांतर्फे अतिप्रशंसित का होऊ नये? (अर्थात यांत्रिकजन, अश्‍वप्रशिक्षक, विद्वान हे सर्व समाजात अवश्य सत्कार-आदरास प्राप्त होतात) त्यामुळे सर्व लोकांना सुख-आनंद मिळतो, हे साहजिकच आहे. ॥14॥

    भावार्थ - भावार्थ- जे लोक पदार्थांचे विशेष ज्ञान प्राप्त करून विद्वान होतात, त्यांनी इतरांनाही विद्यावान करावे म्हणजे ते समाजात प्रशंसनीय होतात. ॥14॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top