Loading...

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • यजुर्वेद - अध्याय 23/ मन्त्र 61
    ऋषिः - प्रजापतिर्ऋषिः देवता - प्रष्टा देवता छन्दः - निचृत त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः
    6

    पृ॒च्छामि॑ त्वा॒ पर॒मन्तं॑ पृथि॒व्याः पृ॒च्छामि॒ यत्र॒ भुव॑नस्य॒ नाभिः॑।पृ॒च्छामि॑ त्वा॒ वृष्णो॒ऽअश्व॑स्य॒ रेतः॑ पृ॒च्छामि॑ वा॒चः प॑र॒मं व्यो॑म॥६१॥

    स्वर सहित पद पाठ

    पृ॒च्छामि॑। त्वा॒। पर॑म्। अन्त॑म्। पृ॒थि॒व्याः। पृ॒च्छामि॑। यत्र॑। भुव॑नस्य। नाभिः॑। पृ॒च्छामि॑। त्वा॒। वृष्णः॑। अश्व॑स्य। रेतः॑। पृ॒च्छामि॑। वा॒चः। प॒र॒मम्। व्यो॒मेति॒ विऽओ॑म ॥६१ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    पृच्छामि त्वा परमन्तम्पृथिव्याः पृच्छामि यत्र भुवनस्य नाभिः । पृच्छामि त्वा वृष्णोऽअश्वस्य रेतः पृच्छामि वाचः परमँव्योम ॥


    स्वर रहित पद पाठ

    पृच्छामि। त्वा। परम्। अन्तम्। पृथिव्याः। पृच्छामि। यत्र। भुवनस्य। नाभिः। पृच्छामि। त्वा। वृष्णः। अश्वस्य। रेतः। पृच्छामि। वाचः। परमम्। व्योमेति विऽओम॥६१॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 23; मन्त्र » 61
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - हे विद्वान, मी (एक जिज्ञासू पुरूष) (त्वा) आपणाला (1) (पृथिव्याः) पृथ्वीच्या (अन्तम्, परम्) शेवटच्या टोकाविषयी वा परस्थ दूरवर्ती भागाच्या सीमेविषयी (पृच्छामि) विचारत आहे तसेच (2) (यत्र) जेथे या (भुवनस्य) लोकाचा मध्यभाग आहे की जो भाग सर्व पदार्थांना बांधून वा आकर्षित करून ठेवतो, त्या भागाविषयी (पृच्छामि) विचारतो. तसेच (3) (वृष्णः) सेवनकर्ता (अश्‍वस्य) बलवान पुरूषाच्या (रेतः) सामर्थ्य वा पराक्रम आहे, त्याविषयी (पृच्छामि) विचारत आहे आणि (4) (वाचः) तीन वेदरूप जे (परमम्) सर्वात्तम (व्योम) आकाशरूप स्थानाविषयी (त्वा) आपणाला (पृच्छामि) विचारत आहे आपण माझ्या या प्रश्‍नांची उत्तरें कृपा करून सांगा ॥61॥

    भावार्थ - भावार्थ - पृथ्वीची सीमा कितीक शक्तीमुळे जगाचे बंधन असलेले काय वा कोण, बलवंताचा पराक्रम कसा आणि वाणीच्या पुढे जाणारा वा त्याची शक्ती ओळखून तिचा उपयोग करणारा कोण आहे, या चार प्रश्‍नांची उत्तरें पुढील मंत्रात दिली आहेत. ॥61॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top