Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 29
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 29/ मन्त्र 55
    ऋषिः - भारद्वाज ऋषिः देवता - वीरा देवताः छन्दः - भुरिक् त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    3

    उप॑ श्वासय पृथि॒वीमु॒त द्यां पु॑रु॒त्रा ते॑ मनुतां॒ विष्ठि॑तं॒ जग॑त्।स दु॑न्दुभे स॒जूरिन्द्रे॑ण दे॒वैर्दू॒राद् दवी॑यो॒ऽअप॑ सेध॒ शत्रू॑न्॥५५॥

    स्वर सहित पद पाठ

    उप॑। श्वा॒स॒य॒। पृ॒थि॒वीम्। उ॒त। द्याम्। पुरु॒त्रेति॑ पुरु॒ऽत्रा। ते॒। म॒नु॒ता॒म्। विष्ठि॑तम्। विस्थि॑त॒मिति॒ विऽस्थि॑तम्। जग॑त्। सः। दु॒न्दु॒भे॒। स॒जूरिति॑ स॒जूः। इन्द्रे॑ण। दे॒वैः। दू॒रात्। दवीयः॑। अप॑। से॒ध॒। शत्रू॑न् ॥५५ ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    उप श्वासय पृथिवीमुत द्याम्पुरुत्रा ते मनुताँविष्ठितञ्जगत् । स दुन्दुभे सजूरिन्द्रेण देवैर्दूराद्दवीयोऽअप सेध शत्रून् ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    उप। श्वासय। पृथिवीम्। उत। द्याम्। पुरुत्रेति पुरुऽत्रा। ते। मनुताम्। विष्ठितम्। विस्थितमिति विऽस्थितम्। जगत्। सः। दुन्दुभे। सजूरिति सजूः। इन्द्रेण। देवैः। दूरात्। दवीयः। अप। सेध। शत्रून्॥५५॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 29; मन्त्र » 55
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - हे (दुन्दभे) दुन्दभी (नगारा) प्रमाणे घोर ध्वनी वा गर्जना करणारे असे (सः) ते (इन्द्रेण) ऐश्‍वर्यवान (देवैः) उवम विद्वानांसह अथवा दिव्यगुणांसह (सजू) संयुक्त होऊन (दूरात्) दूर प्रदेशात असलेल्या (दवीयः) अथवा अति दूरच्या प्रदेशात असलेल्या (शत्रून्) शत्रूला (अपसेध) दूर करा वा पळवा (आमच्या सैन्याच्या दुंदभीचा घोर नाद ऐकून दुरस्थ शत्रू भयभीत होऊन दूर पळून जावा. सेनाधीशाने तशी दुंदभीवादनाची सोय करावी) हे विद्वान, आपण (पुरूत्रा) बहुप्रकारे (पृथिवीम्) अकाशाला आणि (द्याम्) विद्युत प्रकाशाद्वारे (उप, श्‍वासय) आम्हाला जीवनाची प्रेरणा द्या. आपण त्या अंतरिक्षा आणि विद्युतद्वारे (विष्ठितम्) व्याप्त (जगत्) जगाला (मनुताम्) पूर्णतः जाणा. (ते) आपल्या उपस्थितीमुळे हे राज्य आनंददायी होईल. ॥55॥

    भावार्थ - भावार्थ - जे लोक (वा ज्या राष्ट्रातील नागरिक) विद्युत विद्येद्वारे अस्त्रांनी (रॉकेट, प्रक्षेपणास्त्र आदीनी) शत्रूला दूर पळवतात, तसेच विद्वानांना दूरदेशाहून बोलावून त्याना सत्कृत करतात, अंतरिक्ष आणि विद्युत यांनी समस्त जगत व्याप्त आहे, हे जाणतात. विविध विद्या आणि प्रात्यक्षिक क्रिया जाणून त्याचा योग्य उपयोग करतात, ते जगाला आनंदित करतात. ॥55॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top