Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 29
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 29/ मन्त्र 59
    ऋषिः - भारद्वाज ऋषिः देवता - अग्न्यादयो देवताः छन्दः - भुरिगतिशक्वरी स्वरः - पञ्चमः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    6

    अ॒ग्नयेऽनी॑कवते॒ रोहि॑ताञ्जिरन॒ड्वान॒धोरा॑मौ सावि॒त्रौ पौ॒ष्णौ र॑ज॒तना॑भी वैश्वदे॒वौ पि॒शङ्गौ॑ तूप॒रौ मा॑रु॒तः क॒ल्माष॑ऽआग्ने॒यः कृ॒ष्णोऽजः सार॑स्व॒ती मे॒षी वा॑रु॒णः पेत्वः॑॥५९॥

    स्वर सहित पद पाठ

    अ॒ग्नये॑। अनी॑कवत॒ इन्यनी॑कऽवते। रोहि॑ताञ्जि॒रिति॒ रोहि॑तऽअञ्जिः। अ॒न॒ड्वान्। अ॒धोरा॑मा॒वित्य॒धःरा॑मौ। सा॒वि॒त्रौ। पौ॒ष्णौ। र॒ज॒तना॑भी॒ इति॑ रज॒तऽना॑भी। वै॒श्व॒दे॒वाविति॑ वैश्वऽदे॒वौ। पि॒शङ्गौ॑। तू॒प॒रौ। मा॒रु॒तः। क॒ल्माषः॑। आ॒ग्ने॒यः। कृ॒ष्णः। अ॒जः। सा॒र॒स्व॒ती। मे॒षी। वा॒रु॒णः। पेत्वः॑ ॥५९ ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    अग्नयेनीकवते रोहिताञ्जिरनड्वानधोरामौ सावित्रौ पौष्णौ रजतनाभी वैश्वदेवौ पिशङ्गौ तूपरौ मारुतः कल्माषऽआग्नेयः कृष्णो जः सारस्वती मेषी वारुणः पेत्वः ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    अग्नये। अनीकवत इन्यनीकऽवते। रोहिताञ्जिरिति रोहितऽअञ्जिः। अनड्वान्। अधोरामावित्यधःरामौ। सावित्रौ। पौष्णौ। रजतनाभी इति रजतऽनाभी। वैश्वदेवाविति वैश्वऽदेवौ। पिशङ्गौ। तूपरौ। मारुतः। कल्माषः। आग्नेयः। कृष्णः। अजः। सारस्वती। मेषी। वारुणः। पेत्वः॥५९॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 29; मन्त्र » 59
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - हे मनुष्यांनो, (अनीकवते) वीर सेनेचा जो मुख्य (अग्नेय) अशा विज्ञानादीगुण संपन्न सेनापतीसाठी (मंत्रात पुढे म्हटले पशू त्या त्या गुणांच्या दृष्टीने उपयोगी आहेत, हे तुम्ही जाणून घ्या) (रोहिताञ्जिः) लाल ठिपक्यांचा (अनड्वान्) बैल आणि (सावित्रौ) सूर्यगुणवान पशू (अधोरागौ) शरीराच्या खालच्या भागात (पोटावर) श्‍वेतवर्ण असलेला असतो. (पौष्णा) पुष्टि म्हणजे शक्तीदायक पशू (रजतनाभी) नाभीजवळ चांदीच्या रंगाचा असतो. (वैश्‍वदेवौ) सर्व विद्वानांना उपयोगी पशू (तूपरौ) शिंगे नसलेला आणि (पिशङ्गौ) पिवळ्या रंगाचे दोन पशू असतात. (मारूतः) वायुदेवता गुणवान पशू (कल्माषः) खाकी रंगाचा आणि (आग्नेयः) अग्निदेवतागुणयुक्त पशू (कृष्णः अजः) काळा बकरा असतो. (सारस्वती) वाणीचा गुणांचा पशू (मेशी) मेंढी आणि (वारूणः) जलाच्या गुणांचा पशू पेत्वः) शीघ्रगामी असतो. या सर्व पशूंना त्यांच्यातील गुणांप्रमाणे उपयोगात आणा. ॥59॥

    भावार्थ - भावार्थ -या मंत्रात पशूंचे जितके गुण सांगितलेले आहेत, ते सर्व गुण एका अग्नीमधे समाविष्ट आहेत, हे जाणा. ॥59॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top