English
अथर्ववेद - काण्ड 11/ सूक्त 2/ मन्त्र 29
मा नो॑ म॒हान्त॑मु॒त मा नो॑ अर्भ॒कं मा नो॒ वह॑न्तमु॒त मा नो॑ वक्ष्य॒तः। मा नो॑ हिंसीः पि॒तरं॑ मा॒तरं॑ च॒ स्वां त॒न्वं रुद्र॒ मा री॑रिषो नः ॥
स्वर सहित पद पाठमा । न॒: । म॒हान्त॑म् । उ॒त । मा । न॒: । अ॒र्भ॒कम् । मा । न॒: । वह॑न्तम् । उ॒त । मा । न॒: । व॒क्ष्य॒त: । मा । न॒: । हिं॒सी॒: । पि॒तर॑म् । मा॒तर॑म् । च॒ । स्वाम् । त॒न्व᳡म् । रु॒द्र॒ । मा । रि॒रि॒ष॒: । न॒: ॥२.२९॥
स्वर रहित मन्त्र
मा नो महान्तमुत मा नो अर्भकं मा नो वहन्तमुत मा नो वक्ष्यतः। मा नो हिंसीः पितरं मातरं च स्वां तन्वं रुद्र मा रीरिषो नः ॥
स्वर रहित पद पाठमा । न: । महान्तम् । उत । मा । न: । अर्भकम् । मा । न: । वहन्तम् । उत । मा । न: । वक्ष्यत: । मा । न: । हिंसी: । पितरम् । मातरम् । च । स्वाम् । तन्वम् । रुद्र । मा । रिरिष: । न: ॥२.२९॥
अथर्ववेद - काण्ड » 11; सूक्त » 2; मन्त्र » 29
विषय - पूर्ण जीवन
पदार्थ -
१.हे प्रभो! (न:) = हमारे (महान्तम्) = घर में बड़े व्यक्ति को (मा रीरिष:) = मत हिंसित कीजिए उत और (न:) = हमारे (अर्भकम्) = छोटे को भी (मा) = मत मारिए। (न:) = हमारे (वहन्तम्) = गृहभार का वहन करनेवाले गृहपति को मत नष्ट कीजिए और (न:) = हमारे (वक्ष्यत:) = समीप-भविष्य में भार वहन करनेवाले युवक को भी (मा) = मत हिंसित कीजिए। २. (न:) = हमारे (पितरम्) = पिता (मातरं च) = व माता को (मा हिंसी:) = मत हिंसित कीजिए। हे (रुद्र) = सब दुःखों के द्रावक प्रभो! (न:) = हमारे (स्वा तन्वम्) = इस अपने शरीर को (मा) [रीरिष:] = मत नष्ट कीजिए।
भावार्थ -
हम सब गृहवासी 'रुद्र' प्रभु का स्मरण करें और पूर्ण आयुष्य को प्राप्त होनेवाले हों|
इस भाष्य को एडिट करें