Loading...

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • यजुर्वेद - अध्याय 15/ मन्त्र 7
    ऋषिः - परमेष्ठी ऋषिः देवता - विद्वांसो देवता छन्दः - ब्राह्मी त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः
    2

    तन्तु॑ना रा॒यस्पोषे॑ण रा॒यस्पोषं॑ जिन्व सꣳस॒र्पेण॑ श्रु॒ताय॑ श्रु॒तं जि॑न्वै॒डेनौष॑धीभि॒रोष॑धीर्जिन्वोत्त॒मेन॑ त॒नूभि॑स्त॒नूर्जि॑न्व वयो॒धसाधीं॑ते॒नाधी॑तं जिन्वाभि॒जिता॒ तेज॑सा॒ तेजो॑ जिन्व॥७॥

    स्वर सहित पद पाठ

    तन्तु॑ना। रा॒यः। पोषे॑ण। रा॒यः। पोष॑म्। जि॒न्व॒। स॒ꣳस॒र्पेणेति॑ सम्ऽस॒र्पेण॑। श्रु॒ताय॑। श्रु॒तम्। जि॒न्व॒। ऐ॒डेन॑। ओष॑धीभिः। ओष॑धीः। जि॒न्व॒। उ॒त्त॒मेनेत्यु॑त्ऽत॒मेन॑। त॒नूभिः॑। त॒नूः। जि॒न्व॒। व॒यो॒धसेति॑ वयः॒ऽधसा॑। आधी॑ते॒नेत्याऽधी॑तेन। आधी॑त॒मित्याऽधी॑तम्। जि॒न्व॒। अ॒भि॒जितेत्य॑ऽभि॒जिता॑। तेज॑सा। तेजः। जि॒न्व॒ ॥७ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    तन्तुना रायस्पोषेण रायस्पोषञ्जिन्व सँसर्पेण श्रुताय श्रुतञ्जिन्वैडेनौषधीभिरोषधीर्जिन्वोत्तमेन तनूभिस्तनूर्जिन्व वयोधसाधीतेअनाधीतञ्जिन्वाभिजिता तेजसा तेजो जिन्व ॥


    स्वर रहित पद पाठ

    तन्तुना। रायः। पोषेण। रायः। पोषम्। जिन्व। सꣳसर्पेणेति सम्ऽसर्पेण। श्रुताय। श्रुतम्। जिन्व। ऐडेन। ओषधीभिः। ओषधीः। जिन्व। उत्तमेनेत्युत्ऽतमेन। तनूभिः। तनूः। जिन्व। वयोधसेति वयःऽधसा। आधीतेनेत्याऽधीतेन। आधीतमित्याऽधीतम्। जिन्व। अभिजितेत्यऽभिजिता। तेजसा। तेजः। जिन्व॥७॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 15; मन्त्र » 7
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - हे गृहाश्रमी मनुष्या, (तन्तुना) विशाल अशा (राय:) धनाच्या समृद्धीद्वारे तू (पोषम्) पुष्टी (उत्तम आरोग्य) तसेच (राय:) अधिकधन (जिन्व) प्राप्त कर. (संसंर्पेण) उत्तम ज्ञान प्रातीच्या अभिषाषेद्वारे (श्रृताय) श्रवणविषयी सूची वाढविण्यासाठी (श्रृतम्) शास्त्रांचे श्रवण (जिन्व) प्राप्त कर. (ऐडेन) अन्नाच्या संस्काराद्वारे (स्वच्छ व शुद्ध अन्नसेवनाद्वारे) आणि औषधींभि:) जव आणि कोमलता आदी औषधींविषयीची विद्या म्हणजे आयुर्वेदशास्त्राद्वारे (औषधी:) उत्तम औषधी (जिन्व) प्राप्त कर. (उत्तमेन) उत्तम धर्माचरणाद्वारे (तमूभि:) शुद्ध झालेल्या शरीराने (तून:) स्वस्थ शरीर (जिन्व) मिळवू (अधिक आरोग्यवान दीर्घायु हो) (वयोधसा) उत्तमपणे जीवन जगण्याची विद्ा (आधीतेन) शिकून (आधीतम्) त्या शिकलेल्या उत्तमपणे जीवन जगण्याची विद्या (आधीतेन) शिकून (आधीतम्) त्या शिकलेल्या विद्येद्वारे अधिक विद्यावान (जिन्व) हो. (अभिजिता) समोर येणार्‍या शत्रूवर विजय मिळविण्यासाठी (तेजसा) तीक्ष्ण अस्त्र-शस्त्र धारण करून (तेज:) दृढपणे उभे रहा (जिन्व) शत्रूला पराजित कर, विजय प्राप्त कर ॥7॥

    भावार्थ - भावार्थ - मनुष्यांसाठी हे हितकर आहे की त्यांनी पुष्कळ पुरुषार्थ करून ऐश्वर्य प्राप्त करावे आणि त्याद्वारे सर्व प्राण्यांचे हित करावे. ॥7॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top