Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 8
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 8/ मन्त्र 49
    ऋषिः - देवा ऋषयः देवता - विश्वेदेवा प्रजापतयो देवताः छन्दः - विराट प्राजापत्या जगती,निचृत् आर्षी उष्णिक्, स्वरः - धैवतः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    4

    क॒कु॒भꣳ रू॒पं वृ॑ष॒भस्य॑ रोचते बृ॒हच्छु॒क्रः शु॒क्रस्य॑ पुरो॒गाः सोमः॒ सोम॑स्य पुरो॒गाः। यत्ते॑ सो॒मादा॑भ्यं॒ नाम॒ जागृ॑वि॒ तस्मै॑ त्वा गृह्णामि॒ तस्मै ते सोम॒ सोमा॑य॒ स्वाहा॑॥४९॥

    स्वर सहित पद पाठ

    क॒कु॒भम्। रू॒पम्। वृ॒ष॒भस्य॑। रो॒च॒ते॒। बृ॒हत्। शुक्रः। शु॒क्रस्य॑। पु॒रो॒गा इति॑ पुरः॒ऽगाः। सोमः॑। सोम॑स्य। पु॒रो॒गा इति॑ पुरः॒ऽगाः। यत्। ते॒। सो॒म॒। अदा॑भ्यम्। नाम॑। जागृ॑वि। तस्मै॑। त्वा॒। गृ॒ह्णा॒मि॒। तस्मै॑। ते॒। सोम॑। सोमा॑य। स्वाहा॑ ॥४९॥

    स्वर रहित मन्त्र

    ककुभँ रूपँ वृषभस्य रोचते बृहच्छुक्रः शुक्रस्य पुरोगाः सोमः सोमस्य पुरोगाः । यत्ते सोमादाभ्यन्नाम जागृवि तस्मै त्वा गृह्णामि तस्मै ते सोम सोमाय स्वाहा ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    ककुभम्। रूपम्। वृषभस्य। रोचते। बृहत्। शुक्रः। शुक्रस्य। पुरोगा इति पुरःऽगाः। सोमः। सोमस्य। पुरोगा इति पुरःऽगाः। यत्। ते। सोम। अदाभ्यम्। नाम। जागृवि। तस्मै। त्वा। गृह्णामि। तस्मै। ते। सोम। सोमाय। स्वाहा॥४९॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 8; मन्त्र » 49
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - (गृहस्थजन म्हणतो) हे (सोम) ऐश्वर्यशाली विद्वान सभापती, (वृषभस्य) सुखांची वृष्टी करणारे तुम्ही तुमचे असे (यत्) जे (ककुभम्) दिशांप्रमाणे शुद्ध आणि (बृहत्) महान (रुपम्) सुंदर रुप (रोचते) सर्वत्र प्रकाशित होत आहे, ते कीर्तीमय रुप (शुक्रस्य) शुद्ध धर्माच्या प्रसारात (पुरोगा:) असाच अग्रगामी होवो तुम्ही (सोमस्य) ऐश्वर्याच्या (पुरोगा:) अग्रस्थानीं राहून (शुक्र:) शुद्ध (सोम:) सोमगुण- संपन्न ऐश्वर्ययुक्त व्हा (अशी माझी कामना आहे) तुमचे (अयाभ्यम्) प्रशंसनीय (नाम) नाम (यश) सर्वत्र (जागृवि) जागत वा प्रसारित आहे. (तस्मै) त्या यशाच्या वृद्धीसाठी मी (त्वा) तुमचे (गृह्णामि) ग्रहण करतो. हे (सोम) आम्हांस उत्तमकर्मांकरिता प्रेरणा देणारे सभापती, (तस्मै) त्या (सोमाय) श्रेष्ठ कर्मांत प्रवृत्त असणार्‍या (ते) तुमच्याकरिता (स्वाहा) आमची ही वाणी सत्य सिद्ध होवो. ॥49॥

    भावार्थ - भावार्थ - सभाजनांसाठी लोकसभा, राज्यसभा आदींचे सदस्य) आणि प्रजाजनांसाठी हे योग्य आहे की, त्यांनी त्याच सुयोग्य व्यक्तीस सभेचा अधिपती राजा म्हणून मान्यता द्यावी (वा निवड करावी) की जो पुण्यवान, प्रशंसित, सुंदर, विद्यावान, न्यायकारी असून विनय, शूरत्व, तेज, अपक्षपात, मित्रत्व आदी गुणांनी संपन्न आहे. ज्याला सर्व कार्याविषयी उत्साह आहे, जो आरोग्य, बल, पराक्रम, धैर्य, जितेंद्रियता, आदी गणांनी समृद्ध आहे, तसेच ज्यास वेदादीशास्त्रात श्रद्धा आहे आणि प्रजापालनात प्रीती आहे. (अशाच अतिगुणवान व्यक्तीस सभापती म्हणून निवडावे) ॥49॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top