Loading...

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • यजुर्वेद - अध्याय 8/ मन्त्र 56
    ऋषिः - वसिष्ठ ऋषिः देवता - विश्वेदेवा गृहस्था देवताः छन्दः - आर्षी बृहती स्वरः - मध्यमः
    1

    प्रो॒ह्यमा॑णः॒ सोम॒ऽआग॑तो॒ वरु॑णऽआ॒स॒न्द्यामास॑न्नो॒ऽग्निराग्नी॑ध्र॒ऽइन्द्रो॑ हवि॒र्द्धानेऽथ॑र्वो- पावह्रि॒यमा॑णः॥५६॥

    स्वर सहित पद पाठ

    प्रो॒ह्यमा॑णः। प्रो॒ह्यमा॑न॒ इति॑ प्रऽउ॒ह्यमा॑नः। सोमः॑। आग॑त॒ इत्याऽग॑तः। वरु॑णः। आ॒स॒न्द्यामित्या॑ऽस॒न्द्याम्। आस॑न्न॒ इत्याऽस॑न्नः। अ॒ग्निः। आग्नी॑ध्रे। इन्द्रः॑। ह॒वि॒र्द्धान॒ इति॑ हविः॒ऽधाने॑। अथ॑र्वा। उ॒पा॒व॒ह्रि॒यमा॑ण॒ इत्युप॑ऽअवह्रि॒यमा॑णः ॥५६॥


    स्वर रहित मन्त्र

    प्रोह्यमाणः सोमऽ आगतो वरुणऽआसन्द्यामासन्नोग्निराग्नीध्रेऽइन्द्रो हविर्धानेथर्वापावह्रियमाणो विश्वे देवाः ॥


    स्वर रहित पद पाठ

    प्रोह्यमाणः। प्रोह्यमान इति प्रऽउह्यमानः। सोमः। आगत इत्याऽगतः। वरुणः। आसन्द्यामित्याऽसन्द्याम्। आसन्न इत्याऽसन्नः। अग्निः। आग्नीध्रे। इन्द्रः। हविर्द्धान इति हविःऽधाने। अथर्वा। उपावह्रियमाण इत्युपऽअवह्रियमाणः॥५६॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 8; मन्त्र » 56
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - हे गृहस्थजन हो, (आसन्धाम्) ज्याप्रमाणे बसायच्या सुंदर चौरंगावर (आगत) घरी आलेला माणूस (पाहुणा) विराजित होतो, त्याप्रमाणे ईश्वराच्या या सृष्टीत (जल, अग्नी, विद्युत आदी पदार्थ जे तुमच्याकडे पाहुण्याप्रमाणे असे आहेत) त्यांचा (प्रहियमाण:) तर्क-वितर्क, चर्चा, वादानुवादाद्वारे (निश्चिय करा)(सोम:) ऐश्वर्यादायी (वरूण:) सहाय्यकारी पुरुषाप्रमाणे जे सहाय्यक जल आहे (त्याचा उपयोग घ्या) तसेच (आग्नीध्रे) ज्वलनासाठी (अग्नि:) अग्नीचा (उपयोग करा) (उपवहिृयमाण:) व क्रिया-कौशल्य आणि प्रयोगादीद्वारे (अथर्वा) उपयोगी व प्रशंसनीय पदार्थांमध्ये (हृविर्द्धाने) ग्रहणीय व उपयुक्त पदार्थांमधे (इन्द्र:) विद्युतेचा नेहमी निरंत वापर करा. ॥56॥

    भावार्थ - भावार्थ - तर्काशिवाय कोणाही मनुष्यास विद्या प्राप्त होत नाही (विज्ञानासाठी शोध, परीक्षण, तत्त्वचर्चा आदी करावे लागतात) आणि विद्येशिवाय कोणी भौतिक पदार्थांचा उपयोग करू शकत आणि (उपभोग घेऊ शकत नाही) ॥56॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top