Loading...

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • यजुर्वेद - अध्याय 25/ मन्त्र 28
    ऋषिः - गोतम ऋषिः देवता - यज्ञो देवता छन्दः - निचृत् त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः
    4

    होता॑ध्व॒र्युराव॑याऽअग्निमि॒न्धो ग्रा॑वग्रा॒भऽउ॒त शस्ता॒ सुवि॑प्रः। तेन॑ य॒ज्ञेन॒ स्वरङ्कृतेन॒ स्विष्टेन व॒क्षणा॒ऽआ पृ॑णध्वम्॥२८॥

    स्वर सहित पद पाठ

    होता॑ अ॒ध्व॒र्युः। आव॑या॒ इत्याऽव॑याः। अ॒ग्नि॒मि॒न्ध इत्या॑ग्निम्ऽइ॒न्धः। ग्रा॒व॒ग्रा॒भ इति॑ ग्रावऽग्रा॒भः। उ॒त। शस्ता॑। सुवि॑प्र॒ इति॑ सुऽवि॑प्रः। तेन॑। य॒ज्ञेन॑। स्व॑रङ्कृते॒नेति॒ सुऽअ॑रङ्कृतेन। स्वि᳖ष्टे॒नेति॒ सुऽइ॑ष्टेन। व॒क्षणाः॑। आ। पृ॒ण॒ध्व॒म् ॥२८ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    होताध्वर्युरावयाऽअग्निमिन्धो ग्रावग्राभऽउत शँस्ता सुविप्रः । तेन यज्ञेन स्वरङ्तेन स्विष्टेन वक्षणाऽआ पृणध्वम् ॥


    स्वर रहित पद पाठ

    होता अध्वर्युः। आवया इत्याऽवयाः। अग्निमिन्ध इत्याग्निम्ऽइन्धः। ग्रावग्राभ इति ग्रावऽग्राभः। उत। शस्ता। सुविप्र इति सुऽविप्रः। तेन। यज्ञेन। स्वरङ्कृतेनेति सुऽअरङ्कृतेन। स्विष्टेनेति सुऽइष्टेन। वक्षणाः। आ। पृणध्वम्॥२८॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 25; मन्त्र » 28
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - हे मनुष्यानो, ज्याप्रमाणे एक (होत) (गुण) ग्रहण करणारा अथवा (आवयाः) यज्ञ, संगती व दान करणारा एक श्रेष्ठ मनुष्य (अग्निमिन्धः) अग्नी प्रदीप्त करतो, (ग्रावग्रामः) मेंघाला वा वृष्टीला आकृष्ट करतो, तसेच एक (शंस्ता) प्रशंसा वा स्तुती करणारा (उत) आणि (सुविप्रः) उत्तम बुद्धिमान मनुष्यांच्या संगतीत राहणारा (अध्वर्युः) अहिंसारूप यज्ञाची कामना करणारा एक उत्तम जन (स्वरं कृतेम) सुंदर सुशोभित आणि (स्विष्टेन) मनापासून इच्छिलेल्या आणि (यज्ञेन) त्यामुळे प्राप्त यज्ञ आदी उत्तम कार्यांद्वारे (वक्षणाः) नद्यांना पाण्याने परिपूर्ण करणारी वृष्टी करून सुखी होतो, (तेन) त्या यज्ञाने, त्या सत्कार्याद्वारे, हे मनुष्यांनो, तुम्हीही आपृणध्वम्) सुखाने परिपूर्ण व्हा. सुखाचा उपयोग घ्या.॥28॥

    भावार्थ - भावार्थ - या मंत्रात वाचकलुप्तोपमा अलंकार आहे. जे लोक सुवासिक आदी गुणयुक्त पदार्थानी तयार केलेले होमामधे हवनीय पदार्थांची अग्नीत आहुती देतात, आणि त्याद्वारे वायू, वर्षाजल आदी शुद्धी करून परिणामी नदी, नद आदीच्या जलाचे शुद्धिकरण करतात, ते सदैव सुख उपभोगतात ॥28॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top