Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 19
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 19/ मन्त्र 87
    ऋषिः - शङ्ख ऋषिः देवता - पितरो देवताः छन्दः - भुरिक् पङ्क्तिः स्वरः - पञ्चमः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    2

    कु॒म्भो व॑नि॒ष्ठुर्ज॑नि॒ता शची॑भि॒र्यस्मि॒न्नग्रे॒ योन्यां॒ गर्भो॑ऽअ॒न्तः। प्ला॒शिर्व्य॑क्तः श॒तधा॑र॒ऽउत्सो॑ दु॒हे न कु॒म्भी स्व॒धां पि॒तृभ्यः॥८७॥

    स्वर सहित पद पाठ

    कु॒म्भः। व॒नि॒ष्ठुः। ज॒नि॒ता। शची॑भिः। यस्मि॑न्। अग्रे॑। योन्या॑म्। गर्भः॑। अ॒न्तरित्य॒न्तः। प्ला॒शिः। व्य॑क्त॒ इति॒ विऽअ॑क्तः। श॒तधा॑र॒ इति॑ श॒तऽधा॑रः। उत्सः॑। दु॒हे। न। कु॒म्भी। स्व॒धाम्। पि॒तृभ्य॒ इति॑ पि॒तृऽभ्यः॑ ॥८७ ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    कुम्भो वनिष्ठुर्जनिता शचीभिर्यस्मिन्नग्रे योन्यां गर्भोऽअन्तः । प्लाशिर्व्यक्तः शतधारऽउत्सो दुहे न कुम्भी स्वधाम्पितृभ्यः ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    कुम्भः। वनिष्ठुः। जनिता। शचीभिः। यस्मिन्। अग्रे। योन्याम्। गर्भः। अन्तरित्यन्तः। प्लाशिः। व्यक्त इति विऽअक्तः। शतधार इति शतऽधारः। उत्सः। दुहे। न। कुम्भी। स्वधाम्। पितृभ्य इति पितृऽभ्यः॥८७॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 19; मन्त्र » 87
    Acknowledgment

    पदार्थ -
    পদার্থঃ– যাহা (কুম্ভঃ) কলশের সমান বীর্য্যাদি ধাতু দ্বারা পূর্ণ (বনিষ্ঠুঃ) সম বিভাগ হরণকারী (জনিতা) সন্তানদিগের উৎপাদক (প্লাশিঃ) উত্তম প্রকার আহারকারী (ব্যক্তঃ) বিবিধ পুষ্টিসকলের দ্বারা প্রসিদ্ধ (শচীভিঃ) উত্তম কর্ম করিয়া (শতধারঃ) শত শত বাণীযুক্ত (উৎসঃ) যদ্দ্বারা আর্দ্র করা হয় সেই কূপের সমান (দূহে) পূর্তিকারী ব্যবহারে স্থিতের (ন) সমান পুরুষ এবং যাহা (কুম্ভী) কুম্ভীর সদৃশ স্ত্রী এই উভয়ের কর্ত্তব্য যে, (পিতৃভ্যঃ) পিতরদিগকে (স্বধাম্) অন্ন দিবে এবং (য়স্মিন্) যে (অগ্রে) নবীন (য়োন্যাম্) গর্ভাশয়ের (অন্তঃ) মধ্যে (গর্ভঃ) গর্ভ ধারণ করা হয় তাহার সর্বদা রক্ষা করিবে ॥ ৮৭ ॥

    भावार्थ - ভাবার্থঃ–এই মন্ত্রে উপমালঙ্কার আছে । স্ত্রী ও পুরুষ বীর্য্য সম্পন্ন পুরুষার্থী হইয়া অন্নাদি দ্বারা বিদ্বান্কে প্রসন্ন করিয়া ধর্ম দ্বারা সন্তানদিগের উৎপত্তি করিবে ॥ ৮৭ ॥

    मन्त्र (बांग्ला) - কু॒ম্ভো ব॑নি॒ষ্ঠুর্জ॑নি॒তা শচী॑ভি॒র্য়স্মি॒ন্নগ্রে॒ য়োন্যাং॒ গর্ভো॑ऽঅ॒ন্তঃ ।
    প্লা॒শির্ব্য॑ক্তঃ শ॒তধা॑র॒ऽউৎসো॑ দু॒হে ন কু॒ম্ভী স্ব॒ধাং পি॒তৃভ্যঃ॑ ॥ ৮৭ ॥

    ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - কুম্ভ ইত্যস্য শঙ্খ ঋষিঃ । পিতরো দেবতাঃ । ভুরিক্ পংক্তিশ্ছন্দঃ ।
    পঞ্চমঃ স্বরঃ ॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top