Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 23
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 23/ मन्त्र 57
    ऋषिः - प्रजापतिर्ऋषिः देवता - प्रष्टा देवता छन्दः - निचृत त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    4

    कत्य॑स्य वि॒ष्ठाः कत्य॒क्षरा॑णि॒ कति॒ होमा॑सः कति॒धा समि॑द्धः।य॒ज्ञस्य॑ त्वा वि॒दथा॑ पृच्छ॒मत्र॒ कति॒ होता॑रऽऋतु॒शो य॑जन्ति॥५७॥

    स्वर सहित पद पाठ

    कति॑। अ॒स्य॒। वि॒ष्ठाः। वि॒स्था इति॑ वि॒ऽस्थाः। कति॑। अ॒क्षरा॑णि। कति॑। होमा॑सः। क॒ति॒धा। समि॑द्ध॒ इति॒ सम्ऽइ॑द्धः। य॒ज्ञस्य॑। त्वा॒। वि॒दथा॑। पृ॒च्छ॒म्। अत्र॑। कति॑। होता॑रः। ऋ॒तु॒श इत्यृ॑तु॒ऽशः। य॒ज॒न्ति॒ ॥५७ ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    कत्यस्य विष्ठाः कत्यक्षराणि कति होमासः कतिधा समिद्धः । यज्ञस्य त्वा विदथा पृच्छमत्र कति होतारऽऋतुशो यजन्ति ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    कति। अस्य। विष्ठाः। विस्था इति विऽस्थाः। कति। अक्षराणि। कति। होमासः। कतिधा। समिद्ध इति सम्ऽइद्धः। यज्ञस्य। त्वा। विदथा। पृच्छम्। अत्र। कति। होतारः। ऋतुश इत्यृतुऽशः। यजन्ति॥५७॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 23; मन्त्र » 57
    Acknowledgment

    पदार्थ -
    পদার্থঃ–হে বিদ্বন্! (অস্য) এই (য়জ্ঞস্য) সংযোগ হইতে উৎপন্ন সংসাররূপ যজ্ঞের (কতি) কত (বিষ্ঠাঃ) বিশেষ করিয়া সংসার রূপ যজ্ঞ যন্মধ্যে স্থিত হয়, তাহারা (কতি) কত ইহার (অক্ষরাণি) জলাদি সাধন (কতি) কত (হোমাসঃ) নেওয়া-দেওয়ার যোগ্য পদার্থ (কতিধা) কত প্রকারে (সমিদ্ধঃ) জ্ঞানাদির প্রকাশক পদার্থ সমিধরূপ (কতি) কত (হোতারঃ) হোতা অর্থাৎ আদান-প্রদানাদি ব্যবহারের কর্ত্তা (ঋতুশঃ) বসন্তাদি প্রত্যেক ঋতুতে (য়জন্তি) সঙ্গতি করে এই প্রকার (অত্র) এই বিষয়ে (বিদথা) বিজ্ঞান সমূহকে (ত্বা) আপনার নিকট আমি (পৃচ্ছম্) জিজ্ঞাসা করি ॥ ৫৭ ॥

    भावार्थ - ভাবার্থঃ–এই জগৎ কোথায় স্থিত, কত ইহার উৎপত্তির সাধন, কত ব্যাপারের যোগ্য বস্তু, কত প্রকারের জ্ঞানাদি প্রকাশক বস্তু এবং কত ব্যবহারকারী আছে, এই পাঁচটি প্রশ্নের উত্তর পরবর্ত্তী মন্ত্রে জানিয়া লইতে হইবে ॥ ৫৭ ॥

    मन्त्र (बांग्ला) - কত্য॑স্য বি॒ষ্ঠাঃ কত্য॒ক্ষরা॑ণি॒ কতি॒ হোমা॑সঃ কতি॒ধা সমি॑দ্ধঃ ।
    য়॒জ্ঞস্য॑ ত্বা বি॒দথা॑ পৃচ্ছ॒মত্র॒ কতি॒ হোতা॑রऽঋতু॒শো য়॑জন্তি ॥ ৫৭ ॥

    ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - কত্যস্যেত্যস্য প্রজাপতির্ঋষিঃ । প্রষ্টা দেবতা । নিচৃৎ ত্রিষ্টুপ্ ছন্দঃ ।
    ধৈবতঃ স্বরঃ ॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top