Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 23
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 23/ मन्त्र 58
    ऋषिः - प्रजापतिर्ऋषिः देवता - समिधा देवता छन्दः - निचृत त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    19

    षड॑स्य वि॒ष्ठाः श॒तम॒क्षरा॑ण्यशी॒तिर्होमाः॑ स॒मिधो॑ ह ति॒स्रः।य॒ज्ञस्य॑ ते वि॒दथा॒ प्र ब्र॑वीमि स॒प्त होता॑रऽऋतु॒शो य॑जन्ति॥५८॥

    स्वर सहित पद पाठ

    षट्। अ॒स्य॒। वि॒ष्ठाः। वि॒स्था इति॑ वि॒ऽस्थाः। श॒तम्। अ॒क्षरा॑णि। अ॒शी॒तिः। होमाः॑। स॒मिध॒ इति॑ स॒म्ऽइधः॑। ह॒। ति॒स्रः। य॒ज्ञस्य॑। ते॒ वि॒दथा॑। प्र। ब्र॒वी॒मि॒। स॒प्त। होता॑रः। ऋ॒तु॒श इति॑ ऋतु॒ऽशः। य॒ज॒न्ति॒ ॥५८ ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    षडस्य विष्ठाः शतमक्षराण्यशीतिर्हामाः समिधो ह तिस्रः । यज्ञस्य ते विदथा प्रब्रवीमि सप्त होतारऽऋतुशो यजन्ति ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    षट्। अस्य। विष्ठाः। विस्था इति विऽस्थाः। शतम्। अक्षराणि। अशीतिः। होमाः। समिध इति सम्ऽइधः। ह। तिस्रः। यज्ञस्य। ते विदथा। प्र। ब्रवीमि। सप्त। होतारः। ऋतुश इति ऋतुऽशः। यजन्ति॥५८॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 23; मन्त्र » 58
    Acknowledgment

    पदार्थ -
    পদার্থঃ–হে জিজ্ঞাসুগণ! (অস্য) এই (য়জ্ঞস্য) সঙ্গত জগতের (ষট্) ছয় ঋতু (বিষ্ঠাঃ) বিশেষ স্থিতির আধার (শতম্) অসংখ্য (অক্ষরাণি) জলাদি উৎপত্তির সাধন, (অশীতিঃ) অসংখ্য (হোমাঃ) আদান-প্রদানের যোগ্য বস্তু (তিস্রঃ) আধ্যাত্মিক, আধিদৈবিক, আধিভৌতিক তিন (হ) প্রসিদ্ধ (সমিধঃ) জ্ঞানাদির প্রকাশক বিদ্যা (সপ্ত) পাঁচ প্রাণ, মন ও আত্মা সাত (হোতারঃ) আদান-প্রদানাদি ব্যবহারের কর্ত্তা (ঋতুশঃ) প্রতি বসন্তাদি ঋতুতে (য়জন্তি) সঙ্গত হয়, সেই জগতের (বিদধা) বিজ্ঞানগুলিকে (তে) তোমার জন্য আমি (প্রব্রবীমি) বলি ॥ ৫৮ ॥

    भावार्थ - ভাবার্থঃ–হে জ্ঞানকামীগণ! যে জগৎরূপ যজ্ঞে ছয়টি ঋতু স্থিতির সাধক, অসংখ্য জলাদি বস্তু ব্যবহার সাধক বহু ব্যবহারের যোগ্য পদার্থ এবং সকল প্রাণী অপ্রাণী হোতাদি সঙ্গত হয় এবং যাহাতে জ্ঞানাদির প্রকাশিত তিন প্রকারের বিদ্যা, সেই যজ্ঞকে তোমরা জান ॥ ৫৮ ॥

    मन्त्र (बांग्ला) - ষড॑স্য বি॒ষ্ঠাঃ শ॒তম॒ক্ষরা॑ণ্যশী॒তির্হোমাঃ॑ স॒মিধো॑ হ তি॒স্রঃ ।
    য়॒জ্ঞস্য॑ তে বি॒দথা॒ প্র ব্র॑বীমি স॒প্ত হোতা॑রऽঋতু॒শো য়॑জন্তি ॥ ৫৮ ॥

    ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - ষডস্যেত্যস্য প্রজাপতির্ঋষিঃ । সমিধা দেবতা । নিচৃৎ ত্রিষ্টুপ্ ছন্দঃ ।
    ধৈবতঃ স্বরঃ ॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top