Loading...

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • यजुर्वेद - अध्याय 13/ मन्त्र 32
    ऋषिः - गोतम ऋषिः देवता - द्यावापृथिव्यौ देवते छन्दः - गायत्री स्वरः - षड्जः
    3

    म॒ही द्यौः पृ॑थि॒वी च॑ नऽ इ॒मं य॒ज्ञं मि॑मिक्षताम्। पि॒पृ॒तां नो॒ भरी॑मभिः॥३२॥

    स्वर सहित पद पाठ

    म॒ही। द्यौः। पृ॒थि॒वी। च॒। नः॒। इ॒मम्। य॒ज्ञम्। मि॒मि॒क्ष॒ता॒म्। पि॒पृ॒ताम्। नः॒। भरी॑मभि॒रिति॒ भरी॑मऽभिः ॥३२ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    मही द्यौः पृथिवी च न इमँ यज्ञं मिमिक्षताम् । पिपृतान्नो भरीमभिः ॥


    स्वर रहित पद पाठ

    मही। द्यौः। पृथिवी। च। नः। इमम्। यज्ञम्। मिमिक्षताम्। पिपृताम्। नः। भरीमभिरिति भरीमऽभिः॥३२॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 13; मन्त्र » 32
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - हे माता, हे पिता, ज्याप्रमाणे (मही) महान्‌ (द्यौ:) सूर्य लोक (च) आणि (पृथिवी) भूमी साऱ्या जगाला सिंचित वा पालित करतात, त्याप्रमाणे तुम्ही दोघे (न:) आमच्या (इमम्‌) षा (यज्ञम्‌) विद्याग्रहणरुप कार्याला (मिमिक्षताम्‌) पूर्ण करण्याची इच्छा आणि यत्न करा (आम्हा तुमच्या मुलामुलींना शिक्षण आणि आचार शिकवा वा शिकविण्याची व्यवस्था करा) आणि (भरीमनि:) आमचे आवश्‍यक पदार्थ देऊन (न:) आमचे (पितृताम्‌) पालन-पोषण करा ॥32॥

    भावार्थ - भावार्थ - या मंत्रात वाचकलुप्तोपमा अलंकार आहे. जसे सूर्य आणि पृथ्वी वसंत ऋतूत सर्व जगाचे धारण, पालन करतात आणि जगाला प्रकाशित करतात, त्याचप्रमाणे आई-वडिलांचे कर्तव्य आहे की आपल्या संतानांला वसंत आदी सर्व ऋतूत आवश्‍यक ते अन्नादी पदार्थ देऊन, विद्यादानाची व्यवस्था करून त्यांना पूर्ण विद्वान आणि पुरुषार्थी बनवावे. ॥32॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top