Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 13
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 13/ मन्त्र 43
    ऋषिः - विरूप ऋषिः देवता - अग्निर्देवता छन्दः - निचृत्त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    2

    अज॑स्र॒मिन्दु॑मरु॒षं भु॑र॒ण्युम॒ग्निमी॑डे पू॒र्वचि॑त्तिं॒ नमो॑भिः। स पर्व॑भिर्ऋतु॒शः कल्प॑मानो॒ गां मा हि॑ꣳसी॒रदि॑तिं वि॒राज॑म्॥४३॥

    स्वर सहित पद पाठ

    अज॑स्रम्। इन्दु॑म्। अ॒रु॒षम्। भु॒र॒ण्युम्। अ॒ग्निम्। ई॒डे॒। पू॒र्वचि॑त्ति॒मिति॑ पू॒र्वऽचि॑त्तिम्। नमो॑भि॒रिति॒ नमः॑ऽभिः। सः। पर्व॑भि॒रिति॒ पर्व॑ऽभिः। ऋ॒तु॒श इत्यृ॑तु॒ऽशः। कल्प॑मानः। गाम्। मा। हि॒ꣳसीः॒। अदि॑तिम्। वि॒राज॒मिति॑ वि॒ऽराज॑म् ॥४३ ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    अजस्रमिन्दुमरुषम्भुरण्युमग्निमीडे पूर्वचित्ति नमोभिः । स पर्वभिरृतुशः कल्पमानो गाम्मा हिँसीरदितिं विराजम् ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    अजस्रम्। इन्दुम्। अरुषम्। भुरण्युम्। अग्निम्। ईडे। पूर्वचित्तिमिति पूर्वऽचित्तिम्। नमोभिरिति नमःऽभिः। सः। पर्वभिरिति पर्वऽभिः। ऋतुश इत्यृतुऽशः। कल्पमानः। गाम्। मा। हिꣳसीः। अदितिम्। विराजमिति विऽराजम्॥४३॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 13; मन्त्र » 43
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - (राष्ट्राचा प्रमुख सभापती वा राष्ट्राध्यक्ष वैज्ञानिकास म्हणत आहे) हे विद्वान वैज्ञानिक, मी (राष्ट्राध्यक्ष) (पूर्वभि:) पूर्ण साधनांनी युक्त असून (नमोभि:) अन्न-धान्याने समृद्ध आहे. (इंन्दुम्‌) जल जणू (अरुषम्‌) घोडा आहे, या घोड्याप्रमाणे शक्तिशाली आहे (पूर्वचितिम्‌) प्रथम निर्मित, विद्युत; या विद्युतेविषयी मी (अजस्रम्‌) निंतर (ईडे) अधिकाधिक शोध करतो (विजेपासून अधिकाधिक लाभ कसे घेता येतील, याविषयी शोध करतो) (ऋतुश:) प्रत्येक ऋतूमध्ये त्या विजेपासून (कल्यमान:) ऊर्जाशक्तीसंपन्न होऊ (आदितिम्‌) अखंडपणे (विराजम्‌) विविध प्रकारच्या पदार्थांमुळे शोभायमान होणाऱ्या या (गाम्‌) पृथ्वीला मी नष्ट वा हानिकर होऊ देत नाही. (स:) तुम्ही विद्वानांनीदेखील या अग्नी आणि पृथ्वीचा (मा) (हिंसी:) कोणत्याही प्रकारे नाश वा हानी होऊ देऊ नये. ॥43॥

    भावार्थ - भावार्थ - मनुष्यांसाठी उचित आहे की त्यांनी प्रत्येक ऋतूप्रमाणे आवश्‍यक असे व्यवहार, कार्य आदी करून अग्नी, जल आणि अग्नीचे सेवन करावे आणि अशाप्रकारे राज्याचे तसेच संपूर्ण पृथ्वीचे सदैव रक्षण करावे की ज्यामुळे सर्व लोक सुखी होतील.॥43॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top