Loading...

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • यजुर्वेद - अध्याय 13/ मन्त्र 2
    ऋषिः - वत्सार ऋषिः देवता - अग्निर्देवता छन्दः - विराट् त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः
    6

    अ॒पां पृ॒ष्ठम॑सि॒ योनि॑र॒ग्नेः स॑मु॒द्रम॒भितः॒ पिन्व॑मानम्। वर्ध॑मानो म॒हाँ२ऽआ च॒ पुष्क॑रे दि॒वो मात्र॑या वरि॒म्णा प्र॑थस्व॥२॥

    स्वर सहित पद पाठ

    अ॒पाम्। पृ॒ष्ठम्। अ॒सि॒। योनिः॑। अ॒ग्नेः। स॒मु॒द्रम्। अ॒भितः॑। पिन्व॑मानम्। वर्ध॑मानः। म॒हान्। आ। च॒। पुष्क॑रे। दि॒वः। मात्र॑या। व॒रि॒म्णा। प्र॒थ॒स्व॒ ॥२ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    अपाम्पृष्ठमसि योनिरग्नेः समुद्रमभितः पिन्वमानम् । वर्धमानो महाँऽआ च पुष्करे दिवो मात्रया वरिम्णा प्रथस्व ॥


    स्वर रहित पद पाठ

    अपाम्। पृष्ठम्। असि। योनिः। अग्नेः। समुद्रम्। अभितः। पिन्वमानम्। वर्धमानः। महान्। आ। च। पुष्करे। दिवः। मात्रया। वरिम्णा। प्रथस्व॥२॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 13; मन्त्र » 2
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - परम पुरुषा (सर्वज्ञानी परमेश्‍वरा) तूच (अभित:) सर्वदिशांत असून सर्वत्रव्यापक आहेस. (अपाम्‌) आकाश, दिशा, विद्युत, प्राण अथवा जलाचा तूच (पृष्ठम्‌) आधार आहेस. (समुद्रम्‌) आकाश जसे सागराला आणि सागर जसे आकाशाला (पिन्वमानम्‌) सिंचित करतो. (ती तुझीच लीला आहे) अशा (अग्ने:) विद्युत आदी अग्नीच विविध रुपांचे (योनि:) कारण असलेल्या (दिव:) प्रत्यक्ष पदार्थांचा (मात्रया) आपल्या ज्ञान सामर्थ्याने निर्माण करणाऱ्या, (पुष्करे) हृदयरूप अंतरिक्षात (वर्धमान:) वृद्धींगत (होत अनुभुत) होणाऱ्या (परमेश्‍वराची आम्ही उपासना करतो) हे परमेश्‍वरा, (च) आणि (महान्‌) तूच सर्वांहून श्रेष्ठ वा सर्वांना पूज (असि) आहेस. तू आम्हा उपासकांच्या (हृदयात) आपल्या (वरिम्णा) व्यापकत्वशक्तीद्वारे (आ प्रथस्व) प्रकट हो (हृदयात अनुभूत हो) ॥2॥

    भावार्थ - भावार्थ - ज्या सत्‌, चित्‌ आणि आनंद स्वरूप परमेश्‍वराच्या, सर्व जगदुत्पादकाच्या, सर्वत्र व्यापक असलेल्या, सर्वोत्तम सर्वशक्तिमान परमेश्‍वराची उपासना केल्याने समस्त विद्यादी अनंत गुणांची प्राप्ती होते, त्याची उपासना मनुष्यांनी का बरे करूं नये! (अर्थात अवश्‍य करावी) ॥2॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top