English
यजुर्वेद - अध्याय 20/ मन्त्र 2
ऋषिः - प्रजापतिर्ऋषिः
देवता - सभोशो देवता
छन्दः - भुरिगुष्णिक्
स्वरः - ऋषभः
5
निष॑साद धृ॒तव्र॑तो॒ वरु॑णः प॒स्त्यास्वा। साम्रा॑ज्याय सु॒क्रतुः॑। मृ॒त्योः पा॑हि वि॒द्योत् पा॑हि॥२॥
स्वर सहित पद पाठनि। स॒सा॒द॒। धृ॒तव्र॑त॒ इति॑ धृ॒तऽव्र॑तः। वरु॑णः। प॒स्त्या᳕सु। आ। साम्रा॑ज्या॒येति॒ साम्ऽरा॑ज्याय। सु॒क्रतु॒रिति॑ सु॒ऽक्रतुः॑। मृ॒त्योः। पा॒हि॒। वि॒द्योत्। पा॒हि॒ ॥२ ॥
स्वर रहित मन्त्र
निषसाद घृतव्रतो वरुणः पस्त्यास्वा । साम्राज्याय सुक्रतुः । मृत्योः पाहि विद्योत्पाहि॥
स्वर रहित पद पाठ
नि। ससाद। धृतव्रत इति धृतऽव्रतः। वरुणः। पस्त्यासु। आ। साम्राज्यायेति साम्ऽराज्याय। सुक्रतुरिति सुऽक्रतुः। मृत्योः। पाहि। विद्योत्। पाहि॥२॥
विषय - পুনস্তমেব বিষয়মাহ ॥
সেই বিষয়কে পরবর্ত্তী মন্ত্রে বলা হইয়াছে ॥
पदार्थ -
পদার্থঃ- হে সভাপতি ! আপনি (সুক্রতুঃ) উত্তম বু্দ্ধি ও কর্মযুক্ত (ধৃতব্রতঃ) সত্যের ধারণকারী (বরুণঃ) উত্তম স্বভাবযুক্ত হইয়া (সাম্রাজ্যায়) ভূগোলে চক্রবর্ত্তী রাজ্য করিবার জন্য (পস্তাসু) ন্যায়গৃহে (আ, নি, ষসাদ) সর্বদা স্থিত হউন তথা আমা বীরদের (মৃত্যোঃ) মৃত্যু হইতে (পাহি) রক্ষা করুন এবং (বিদ্যোৎ) প্রকাশমান অগ্নি অস্ত্রাদি হইতে (পাহি) রক্ষা করুন ॥ ২ ॥
भावार्थ - ভাবার্থঃ- যিনি ধর্মযুক্ত গুণ-কর্ম-স্বভাবসম্পন্ন ন্যায়াধীশ সভাপতি হইবেন তিনি চক্রবর্তী রাজ্য এবং প্রজার রক্ষা করিতে সক্ষম হয়েন, অন্যে নহে ॥ ২ ॥
मन्त्र (बांग्ला) - নিষ॑সাদ ধৃ॒তব্র॑তো॒ বর॑ুণঃ প॒স্ত্যা᳕স্বা ।
সাম্রা॑জ্যায় সু॒ক্রতুঃ॑ । মৃ॒ত্যোঃ পা॑হি বি॒দ্যোৎ পা॑হি ॥ ২ ॥
ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - নিষসাদেত্যস্য প্রজাপতিরৃষিঃ । সভেশো দেবতা । ভুরিগুষ্ণিক্ ছন্দঃ ।
ঋষভঃ স্বরঃ ॥
Acknowledgment
Book Scanning By:
Sri Durga Prasad Agarwal
Typing By:
N/A
Conversion to Unicode/OCR By:
Dr. Naresh Kumar Dhiman (Chair Professor, MDS University, Ajmer)
Donation for Typing/OCR By:
N/A
First Proofing By:
Acharya Chandra Dutta Sharma
Second Proofing By:
Pending
Third Proofing By:
Pending
Donation for Proofing By:
N/A
Databasing By:
Sri Jitendra Bansal
Websiting By:
Sri Raj Kumar Arya
Donation For Websiting By:
N/A
Co-ordination By:
Sri Virendra Agarwal