Loading...

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • यजुर्वेद - अध्याय 18/ मन्त्र 34
    ऋषिः - देवा ऋषयः देवता - अन्नपतिर्देवता छन्दः - त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः
    2

    वाजः॑ पु॒रस्ता॑दु॒त म॑ध्य॒तो नो॒ वाजो॑ दे॒वान् ह॒विषा॑ वर्द्धयाति। वाजो॒ हि मा॒ सर्व॑वीरं च॒कार॒ सर्वा॒ऽआशा॒ वाज॑पतिर्भवेयम्॥३४॥

    स्वर सहित पद पाठ

    वाजः॑। पु॒रस्ता॑त्। उ॒त। म॒ध्य॒तः। नः॒। वाजः॑। दे॒वान्। ह॒विषा॑। व॒र्द्ध॒या॒ति॒। वाजः॑। हि। मा॒। सर्व॑वीर॒मिति॒ सर्व॑ऽवीरम्। च॒कार॑। सर्वाः॑। आशाः॑। वाज॑पति॒रिति॒ वाज॑ऽपतिः। भ॒वे॒य॒म् ॥३४ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    वाजः पुरस्तादुत मध्यतो नो वाजो देवान्हविषा वर्धयाति । वाजो हि मा सर्ववीरञ्चकार सर्वाऽआशा वाजपतिर्भवेयम् ॥


    स्वर रहित पद पाठ

    वाजः। पुरस्तात्। उत। मध्यतः। नः। वाजः। देवान्। हविषा। वर्द्धयाति। वाजः। हि। मा। सर्ववीरमिति सर्वऽवीरम्। चकार। सर्वाः। आशाः। वाजपतिरिति वाजऽपतिः। भवेयम्॥३४॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 18; मन्त्र » 34
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - (उपासक अथवा वीर पुरुष कामना करीत आहे) जे (वाज:) अन्न (हविषा) देण्यामुळे स्वीकारण्यामुळे आणि सेवन केल्यामुळे (पुरस्तात्) आधी (उत) आणि (मध्यत:) मध्य अवस्थेत (न:) आम्हा (सैनिकांना वा उपासकांना) (वर्द्धमाति) वाढविते (ज्या अन्नाच्या सेवनामुळे आपण इतरांना भोजन दिल्यामुळे वा इतरांचे अन्न आपण सेवन केल्यामुळे मनुष्याची उन्नती करविते, तेच सात्त्विक व श्रेष्ठ अन्न) तसेच जे (वाज:) अन्न (देवान्) आमच्या स्वभावात दिव्यगुणांची वृद्धी करते, आणि (हि) निश्चयाने (वाज:) जे अन्न (या) मला (सर्ववीरन्) सर्व वीर पुरुष करणारे (चकार) आहे (ज्या अन्नाच्या सेवनामुळे माझ्या सैनिकात वीरत्वभाव जागृत होईल) त्या अन्नाचा (वाजपति:) अन्न आदी इतर आवश्यक पदार्थांचे मी रक्षण करणारा (भवेयम्) व्हावे, आणि त्यामुळे मी (सर्वां:) (आशा:) सर्व दिशांना जिंकणारा व्हावे (अशी मी उपासक वा सैन्याधिकारी इच्छा व्यक्त करतो) ॥34॥

    भावार्थ - भावार्थ - अन्नच सर्व प्राण्यांना वाढविते. अन्नामुळेच सर्व प्राणी सर्वत्र विचरतात. अन्नाशिवाय कोणी काही करू शकत नाही. ॥34॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top