यजुर्वेद - अध्याय 18/ मन्त्र 5
ऋषिः - देवा ऋषयः
देवता - प्रजापतिर्देवता
छन्दः - स्वराट् शक्वरी
स्वरः - धैवतः
2
स॒त्यं च॑ मे श्र॒द्धा च॑ मे॒ जग॑च्च मे॒ धनं॑ च मे॒ विश्वं॑ च मे॒ मह॑श्च मे क्री॒डा च॑ मे॒ मोद॑श्च मे जा॒तं च॑ मे जनि॒ष्यमा॑णं च मे सू॒क्तं च॑ मे सुकृ॒तं च॑ मे य॒ज्ञेन॑ कल्पन्ताम्॥५॥
स्वर सहित पद पाठस॒त्यम्। च॒। मे॒। श्र॒द्धा। च॒। मे॒। जग॑त्। च॒। मे॒। धन॑म्। च॒। मे॒। विश्व॑म्। च॒। मे॒। महः॑। च॒। मे॒। क्री॒डा। च॒। मे॒। मोदः॑। च॒। मे॒। जा॒तम्। च॒। मे॒। ज॒नि॒ष्यमा॑णम्। च॒। मे॒। सू॒क्तमिति॑ सुऽउ॒क्तम्। च॒। मे॒। सु॒कृ॒तमिति॑ सुऽकृ॒तम्। च॒। मे॒। य॒ज्ञेन॑। क॒ल्प॒न्ता॒म् ॥५ ॥
स्वर रहित मन्त्र
सत्यञ्च मे श्रद्धा च मे जगच्च मे धनञ्च मे विश्वञ्च मे महश्च मे क्रीडा च मे मोदश्च मे जातञ्च मे जनिष्यमाणञ्च मे सूक्तञ्च मे सुकृतञ्च मे यज्ञेन कल्पन्ताम् ॥
स्वर रहित पद पाठ
सत्यम्। च। मे। श्रद्धा। च। मे। जगत्। च। मे। धनम्। च। मे। विश्वम्। च। मे। महः। च। मे। क्रीडा। च। मे। मोदः। च। मे। जातम्। च। मे। जनिष्यमाणम्। च। मे। सूक्तमिति सुऽउक्तम्। च। मे। सुकृतमिति सुऽकृतम्। च। मे। यज्ञेन। कल्पन्ताम्॥५॥
विषय - पुनश्च, तोच विषय -
शब्दार्थ -
शब्दार्थ - (उपासक परमेश्वराला प्रार्थना करीत आहे अथवा स्वत:च्या मनात हृढ इच्छा करीत आहे की) (मे) माझे (सत्यम्) यथार्थ ज्ञान (च) आणि सर्वांचे कल्याण करण्याची (इच्छा वा प्रवृत्ती) (सत्य आणि धर्मोपदेशाद्वारे) (अधिक समर्थ होत राहो) (मे) माझी (माझ्या मनातील) (श्रद्धा) श्रद्धा म्हणजे सत्यधारण करण्याची प्रवृत्ती (च) आणि ती श्रद्धा पूर्ण करणारे पदार्थ (अधिकाधिक समर्थ व्हावेत) (मे) माझे जे (जगत्) चेतन-वा जड (चर-अचर) जगत् (च) आणि त्यातील पदार्थ (तसेच (मे) माझे (धनम्) सुवर्ण आदी धन (च) आणि धान्य आदी पदार्थ (अधिक समर्थ व्हावेत) (मे) माझे (विश्वम्) सर्वस्व (च) आणि सर्वांवर उपकार करण्याची माझी भावना तसेच (मे) माझे (मह:) मोठेपण (उदारवृत्ती) असणारी प्रशंसनीय भावना (च) आणि त्याची कीर्ती (निरंतर वाढत राहो) (मे) माझे (क्रीडा) खेळणे, माझी आमोद-विहार आदी विषयांची वृत्ती (च) आणि त्यासाठी आवश्यक पदार्थ तसेच (मे) माझ्या मनातील (मोद:) आनंदीवृत्ती (च) आणि अति प्रसन्न राहण्याची इच्छा (अधिक समर्थ होत राहावी) (मे) आता होत आहे, ते पदार्थ तसेच (मे) मी (जमिष्म-माणम्) पुढे निर्मित करणार्या वस्तु (च) आणि त्या वस्तुंशी संबंधित सर्व काही (निरंतर समर्थ व सुखकर होवो) (मे) मी (सुत्कम्) उचारलेले उत्तम वचन (च) आणि चांगल्याप्रकारे चिंतन केलेले विचार तसेच (मे) माझे उत्तमरीत्या केलेले काम (च) आणि त्यासाठी उपयोगात करीत असलेल्या सत्य आणि धर्ममय उपदेशाद्वारे (कल्पन्ताम्) (अधिकाधिक) समर्थ होत राहोत. ॥5॥
भावार्थ - भावार्थ - जे लोक विद्येचे (सत्यज्ञान आणि धर्माचे) पठन-पाठन करतात तसेच श्रवण आणि उपदेश करतात, वा करवितात, ते सदा-सर्वदा उन्नती प्राप्त करतात. ॥5॥
इस भाष्य को एडिट करेंAcknowledgment
Book Scanning By:
Sri Durga Prasad Agarwal
Typing By:
N/A
Conversion to Unicode/OCR By:
Dr. Naresh Kumar Dhiman (Chair Professor, MDS University, Ajmer)
Donation for Typing/OCR By:
N/A
First Proofing By:
Acharya Chandra Dutta Sharma
Second Proofing By:
Pending
Third Proofing By:
Pending
Donation for Proofing By:
N/A
Databasing By:
Sri Jitendra Bansal
Websiting By:
Sri Raj Kumar Arya
Donation For Websiting By:
N/A
Co-ordination By:
Sri Virendra Agarwal