English
यजुर्वेद - अध्याय 18/ मन्त्र 57
ऋषिः - गालव ऋषिः
देवता - अग्निर्देवता
छन्दः - निचृदार्षी गायत्री
स्वरः - षड्जः
4
इ॒ष्टोऽअ॒ग्निराहु॑तः पिपर्त्तु नऽइ॒ष्टꣳ ह॒विः। स्व॒गेदं दे॒वेभ्यो॒ नमः॑॥५७॥
स्वर सहित पद पाठइ॒ष्टः। अ॒ग्निः। आहु॑त॒ इत्याहु॑तः। पि॒प॒र्त्तु॒। नः॒। इ॒ष्टम्। ह॒विः। स्व॒गेति॑ स्व॒ऽगा। इ॒दम्। दे॒वेभ्यः॑। नमः॑ ॥५७ ॥
स्वर रहित मन्त्र
इष्टोऽअग्निराहुतः पिपर्तु न इष्टँ हविः । स्वगेदन्देवेभ्यो नमः ॥
स्वर रहित पद पाठ
इष्टः। अग्निः। आहुत इत्याहुतः। पिपर्त्तु। नः। इष्टम्। हविः। स्वगेति स्वऽगा। इदम्। देवेभ्यः। नमः॥५७॥
विषय - पुढील मंत्रातही तोच विषय -
शब्दार्थ -
शब्दार्थ - (या मंत्रात ‘अग्नि‘ शब्दाचा सदंर्भ भौतिक अग्नी आणि सभापती राजा, या दोन्हीकडे आहे. त्यामुळे काही शब्दांचे दोन अर्थ वा पक्ष आहेत) (हवि:) संस्कारित शुद्ध पदार्थांच्या (आहुत:) चांगल्या पद्धतीने आहुत्या देऊन (इष्ट:) प्रज्वलित केलेला (हा (अग्नि:) भौतिक यज्ञाग्नी (न:) आमच्या (इष्टम्) सुखाची आणि सुखप्राप्तीच्या साधनांची (पितर्तु) पूर्तता करतो (दुसरा अर्थ-हा सभाध्यक्ष विद्वान आमच्या इच्छित कामना पूर्ण करो) (इदम्) हा (आम्ही करीत असलेल्या अन्नादीचा दान व (स्वगा) आम्हांस प्राप्त होणारे (नम:) अन्न (देवेभ्य:) विद्वानांसाठी असावे. (तसेच आम्ही करीत असलेल्या सत्काराचा विद्वानांनी स्वीकार करावा.) ॥57॥
भावार्थ - भावार्थ - जे यज्ञकर्मीजन शुद्ध सुसंस्कारित पदार्थांद्वारे यज्ञ करतात, त्यानी केलेले ते यज्ञ रुप सत्कृत्यामुळे जगात भरपूर अन्न-धान्य उगवते. त्यामुळे इतर लोकांनी त्या याज्ञिक विद्वानांचा, सत्पुरुषांचा सत्कार अवश्य करावा ॥57॥
इस भाष्य को एडिट करेंAcknowledgment
Book Scanning By:
Sri Durga Prasad Agarwal
Typing By:
N/A
Conversion to Unicode/OCR By:
Dr. Naresh Kumar Dhiman (Chair Professor, MDS University, Ajmer)
Donation for Typing/OCR By:
N/A
First Proofing By:
Acharya Chandra Dutta Sharma
Second Proofing By:
Pending
Third Proofing By:
Pending
Donation for Proofing By:
N/A
Databasing By:
Sri Jitendra Bansal
Websiting By:
Sri Raj Kumar Arya
Donation For Websiting By:
N/A
Co-ordination By:
Sri Virendra Agarwal