Loading...

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • यजुर्वेद - अध्याय 11/ मन्त्र 75
    ऋषिः - नाभानेदिष्ठ ऋषिः देवता - अग्निर्देवता छन्दः - विराट् त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः
    0

    अह॑रह॒रप्र॑यावं॒ भर॒न्तोऽश्वा॑येव॒ तिष्ठ॑ते घा॒सम॑स्मै। रा॒यस्पोषे॑ण॒ समि॒षा मद॒न्तोऽग्ने॒ मा ते॒ प्रति॑वेशा रिषाम॥७५॥

    स्वर सहित पद पाठ

    अह॑रह॒रित्यहः॑ऽअहः। अप्र॑याव॒मित्यप्र॑ऽयावम्। भर॑न्तः। अश्वा॑ये॒वेत्यश्वा॑यऽइव। तिष्ठ॑ते। घा॒सम्। अ॒स्मै॒। रा॒यः। पोषे॑ण। सम्। इ॒षा। मद॑न्तः। अग्ने॑। मा। ते॒। प्रति॑वेशा॒ इति॒ प्रति॑ऽवेशाः। रि॒षा॒म॒ ॥७५ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    अहर्हरप्रयावम्भरन्तो श्वायेव तिष्ठते घासमस्मै । रायस्पोषेण समिषा मदन्तो ग्ने मा ते प्रतिवेशा रिषाम ॥


    स्वर रहित पद पाठ

    अहरहरित्यहःऽअहः। अप्रयावमित्यप्रऽयावम्। भरन्तः। अश्वायेवेत्यश्वायऽइव। तिष्ठते। घासम्। अस्मै। रायः। पोषेण। सम्। इषा। मदन्तः। अग्ने। मा। ते। प्रतिवेशा इति प्रतिऽवेशाः। रिषाम॥७५॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 11; मन्त्र » 75
    Acknowledgment

    भावार्थ -

    ( तिष्ठते अश्वाय घासम् इव ) घर पर खड़े घोड़े को जिस प्रकार नित्य नियम से, विना नागा घास दिया जाता है उसी प्रकार हे राजन् ! हम लोग( अह: - अहः ) प्रतिदिन ( घासम् ) खाने पीने योग्य भोग्य सामग्री को ( भरन्तः ) प्राप्त करते हुए और तुझे प्रदान करते- हुए ( रायः पोषेण ) धनैश्वर्य की समृद्धि से और ( इषा ) अन्न की समृद्धि से (सम मदन्तः ) अति हर्षित, आनन्द, तृप्त होते हुए हे (अग्ने) गृहपते ! राज्यपते ! हम लोग ( ते प्रतिवेशाः ) तेर पड़ोसी के समान. तेरे में प्रविष्ट, तेरे अधीन, तेरी बनायी धर्म मर्यादाओं में रहते हुए ( मा रिषाम) कभी पीड़ित न हों । शत० ६ । ६ । ३ । ७ ॥

    ऋषि | देवता | छन्द | स्वर -

    नाभानेदिष्ठ ऋषिः । अग्निर्देवता । विराट् त्रिष्टुप् । धैवतः ॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top