अथर्ववेद - काण्ड 12/ सूक्त 4/ मन्त्र 25
अ॑नप॒त्यमल्प॑पशुं व॒शा कृ॑णोति॒ पूरु॑षम्। ब्रा॑ह्म॒णैश्च॑ याचि॒तामथै॑नां निप्रिया॒यते॑ ॥
स्वर सहित पद पाठअ॒न॒प॒त्यम् । अल्प॑ऽपशुम् । व॒शा । कृ॒णो॒ति॒ । पुरु॑षम् । ब्रा॒ह्म॒णै: । च॒ । या॒चि॒ताम् । अथ॑ । ए॒ना॒म् । नि॒ऽप्रि॒य॒यते॑ ॥४.२५॥
स्वर रहित मन्त्र
अनपत्यमल्पपशुं वशा कृणोति पूरुषम्। ब्राह्मणैश्च याचितामथैनां निप्रियायते ॥
स्वर रहित पद पाठअनपत्यम् । अल्पऽपशुम् । वशा । कृणोति । पुरुषम् । ब्राह्मणै: । च । याचिताम् । अथ । एनाम् । निऽप्रिययते ॥४.२५॥
अथर्ववेद - काण्ड » 12; सूक्त » 4; मन्त्र » 25
भाषार्थ -
[जो राजपुरुष] (ब्राह्मणैः) ब्रह्मज्ञों तथा वेदज्ञों द्वारा (याचिताम्) मांगी गई (एनाम्) इस वशा अर्थात् वेदवाणी को (निप्रियायते) नितरां निजप्रिया के सदृश स्वस्वामित्व में रखता है, (पूरुषम्) उस राजपुरुष को (वशा) अप्रचारित वेदवाणी (अनपत्पम्) प्रजारूप सन्तान से रहित तथा (अल्पपशुम्) अल्पपशुओं वाला (कृणोति) कर देती है। निंप्रियायते, देखो (मन्त्र ११, २१)।
टिप्पणी -
[जो राजपुरुष वेद प्रचार पर प्रतिबन्ध लगाता है, उस के राज्य में न प्रजा की वृद्धि होती है, न पशुओं की]।