Loading...

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • यजुर्वेद - अध्याय 17/ मन्त्र 36
    ऋषिः - अप्रतिरथ ऋषिः देवता - इन्द्रो देवता छन्दः - आर्षी त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः
    1

    बृह॑स्पते॒ परि॑ दीया॒ रथे॑न रक्षो॒हामित्राँ॑२ऽ अप॒बाध॑मानः। प्र॒भ॒ञ्जन्त्सेनाः॑ प्रमृ॒णो यु॒धा जय॑न्न॒स्माक॑मेद्ध्यवि॒ता र॒था॑नाम्॥३६॥

    स्वर सहित पद पाठ

    बृह॑स्पते। परि॑। दी॒य॒। रथे॑न। र॒क्षा॒हेति॑ रक्षः॒ऽहा। अ॒मित्रा॑न्। अ॒प॒बाध॑मान॒ इत्य॑प॒ऽबाध॑मानः। प्र॒भ॒ञ्जन्निति॑ प्रऽभ॒ञ्जन्। सेनाः॑। प्र॒मृ॒ण इति॑ प्रऽमृ॒णः। यु॒धा। जय॑न्। अ॒स्माक॑म्। ए॒धि। अ॒विता। रथा॑नाम् ॥३६ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    बृहस्पते परिदीया रथेन रक्षोहामित्रानपबाधमानः । प्रभञ्जन्त्सेनाः प्रमृणो युधा जयन्नस्माकमेध्यविता रथानाम् ॥


    स्वर रहित पद पाठ

    बृहस्पते। परि। दीय। रथेन। रक्षाहेति रक्षःऽहा। अमित्रान्। अपबाधमान इत्यपऽबाधमानः। प्रभञ्जन्निति प्रऽभञ्जन्। सेनाः। प्रमृण इति प्रऽमृणः। युधा। जयन्। अस्माकम्। एधि। अविता। रथानाम्॥३६॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 17; मन्त्र » 36
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - (धार्मिक वृद्धजन राजाला म्हणत आहेत) हे (बृहस्पते) धार्मिक वृद्धजनांचे आणि सैनिकांचे रक्षण करणारा तसेच (रक्षोहा) दुष्टांचा वध करणारा तरू (अमित्रान्‌) राष्ट्राचे शत्रू असलेल्यांना (अपबाधमान:) दूर करणारा (त्यांवर नियंणि ठेवणारा) आहेस. हे राजा सेनापती, तू शत्रुसैन्याला (प्रमृण:) पूर्णपणे पराभूत करणारा आणि (सेना:) त्यांच्या सैनाला (प्रभज्जन्‌) भग्न-ध्वस्त करणारा आहेस. तू (रथेन) आपल्या रथसेनेद्वारा (मुधा) युद्धात शत्रूंना (परि, दीया) सर्वदिशांनी ध्वस्त-त्रस्त करतोस. असा तू (जयन्‌) सदा विजय प्राप्त करीत (अस्माकम्‌) आमच्या (राज्याच्या) सर्व (रथानाम्‌) रथांचे (अविता) रक्षण करणारा (एधि) हो ॥36॥

    भावार्थ - भावार्थ - आपल्या सैन्येला आणि सेनापतीला उत्साह देत, शत्रूसैन्याचा नाश करीत राष्ट्राच्या राजाने धर्मात्मा प्रजाजनांचा सदैव उत्कर्ष करीत असावे. ॥36॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top