यजुर्वेद - अध्याय 17/ मन्त्र 82
ऋषिः - सप्तऋषय ऋषयः
देवता - मरुतो देवताः
छन्दः - आर्षी गायत्री
स्वरः - षड्जः
4
ऋ॒तश्च॑ स॒त्यश्च॑ ध्रु॒वश्च॑ ध॒रुण॑श्च। ध॒र्त्ता च॑ विध॒र्त्ता च॑ विधार॒यः॥८२॥
स्वर सहित पद पाठऋ॒तः। च॒। स॒त्यः। च॒। ध्रु॒वः। च॒। ध॒रुणः॑। च॒। ध॒र्त्ता। च॒। वि॒ध॒र्त्तेति॑ विऽध॒र्त्ता। च॒। वि॒धा॒र॒य इति॑ विऽधार॒यः ॥८२ ॥
स्वर रहित मन्त्र
ऋतश्च सत्यश्च धु्रवश्च धरुणश्च । धर्ता च विधर्ता च विधारयः ॥
स्वर रहित पद पाठ
ऋतः। च। सत्यः। च। ध्रुवः। च। धरुणः। च। धर्त्ता। च। विधर्त्तेति विऽधर्त्ता। च। विधारय इति विऽधारयः॥८२॥
विषय - पुढील मंत्रात, ईश्वर कसा आहे, याविषयी –
शब्दार्थ -
शब्दार्थ - जो परमेश्वर (ऋत:) सत्य जाणणारा (खरे काय ते ओळखणारा) (च) आणि (सत्य:) श्रेष्ठाहून श्रेष्ठ आहे, (च) आणि जो (ध्रुव:) दृढनिश्चयी (च) आणि (धरूण:) सर्वाधार आहे (च) तसेच जो (धर्त्ता) सर्वांना धारण-पालन करणारा (च) आणि (विधर्ता) विशेषत्वाने सर्वश्रेष्ठ धारक, धारकांचा धारक आहे, (च) आणि जो (विधारय:) विशेषत्वाने सर्व व्यवहार धारण करविणारा आहे, (सृष्टीचे संचालन आणि प्रणिमा यांच्या व्यवहारांचा, जीवनाचा संचालक आहे) हे मनुष्यानो, तुम्ही त्याचीच उपासना करा. ॥82॥
भावार्थ - भावार्थ - जी माणसें विद्यावान, उत्साही होऊ सज्जनांचा संग करणारी आहेत, ?? पुरुषार्थ करीत, सत्य ज्ञान आणि विशेष ज्ञान प्राप्त करीत सुंदर स्वभाव ठेवतात, तीच माणसें स्वत: सुखी होतात व इतरांनाही सुखी करू शकतात ॥82॥
इस भाष्य को एडिट करेंAcknowledgment
Book Scanning By:
Sri Durga Prasad Agarwal
Typing By:
N/A
Conversion to Unicode/OCR By:
Dr. Naresh Kumar Dhiman (Chair Professor, MDS University, Ajmer)
Donation for Typing/OCR By:
N/A
First Proofing By:
Acharya Chandra Dutta Sharma
Second Proofing By:
Pending
Third Proofing By:
Pending
Donation for Proofing By:
N/A
Databasing By:
Sri Jitendra Bansal
Websiting By:
Sri Raj Kumar Arya
Donation For Websiting By:
N/A
Co-ordination By:
Sri Virendra Agarwal