यजुर्वेद - अध्याय 17/ मन्त्र 53
ऋषिः - अप्रतिरथ ऋषिः
देवता - अग्निर्देवता
छन्दः - विराडार्ष्यनुष्टुप्
स्वरः - गान्धारः
2
उदु॑ त्वा॒ विश्वे॑ दे॒वाऽअग्ने॒ भर॑न्तु॒ चित्ति॑भिः। स नो॑ भव शि॒वस्त्वꣳ सु॒प्रती॑को वि॒भाव॑सुः॥५३॥
स्वर सहित पद पाठउत्। ऊँ॒ऽइत्यूँ॑। त्वा॒। विश्वे॑। दे॒वाः। अग्ने॑। भर॑न्तु॒। चित्ति॑भि॒रिति॒ चित्ति॑ऽभिः। सः। नः॒। भ॒व॒। शि॒वः। त्वम्। सु॒प्रती॑क॒ इति॑ सु॒ऽप्रती॑कः। वि॒भाव॑सु॒रिति॑ वि॒भाऽव॑सुः ॥५३ ॥
स्वर रहित मन्त्र
उदु त्वा विश्वे देवा अग्ने भरन्तु चित्तिभिः । स नो बह्व शिवस्त्वँ सुप्रतीको विभावसुः ॥
स्वर रहित पद पाठ
उत्। ऊँऽइत्यूँ। त्वा। विश्वे। देवाः। अग्ने। भरन्तु। चित्तिभिरिति चित्तिऽभिः। सः। नः। भव। शिवः। त्वम्। सुप्रतीक इति सुऽप्रतीकः। विभावसुरिति विभाऽवसुः॥५३॥
विषय - आता सभापती हा विषय पुढी मंत्रात प्रतिपादित आहे-
शब्दार्थ -
शब्दार्थ - हे (अग्ने) सभापती राजा, (त्वा) तुला (विश्वे) (देवा:) राष्ट्रातील सर्व विद्वज्जन (चित्तिभि:) प्रेरणादायक उत्तमोत्तम ज्ञान देऊन (उद्भरन्तु) अधिकाधिक ज्ञानसंपन्न करोत म्हणजे आपल्याजवळील ज्ञान देऊन तुझे अज्ञान दूर करोत. (स:उ) तो ??? असा (त्वम्) तू (न:) आम्हाला (सैनिकांनी) (शिव:) मंगलकारी आणि (सुप्रतीक:) चांगले ज्ञान देणाऱ्या विचारांद्वारे (दिभावसु:) विविध प्रकारच्या विद्या आणि विचाराद्वारे सुसंपन्न करणारा (भव) हो. (विद्वानांनी राजाला व राजाने सैनिकांना चांगले ज्ञान व संस्कार द्यावेत) ॥53॥
भावार्थ - भावार्थ - जे लोक ज्यांना विद्या देतात, त्या विद्या ग्रहण करणाऱ्यांनी विद्यादान करणाऱ्यांची सेवा केली पाहिजे. ॥53॥
इस भाष्य को एडिट करेंAcknowledgment
Book Scanning By:
Sri Durga Prasad Agarwal
Typing By:
N/A
Conversion to Unicode/OCR By:
Dr. Naresh Kumar Dhiman (Chair Professor, MDS University, Ajmer)
Donation for Typing/OCR By:
N/A
First Proofing By:
Acharya Chandra Dutta Sharma
Second Proofing By:
Pending
Third Proofing By:
Pending
Donation for Proofing By:
N/A
Databasing By:
Sri Jitendra Bansal
Websiting By:
Sri Raj Kumar Arya
Donation For Websiting By:
N/A
Co-ordination By:
Sri Virendra Agarwal