यजुर्वेद - अध्याय 17/ मन्त्र 52
ऋषिः - अप्रतिरथ ऋषिः
देवता - अग्निर्देवता
छन्दः - निचृदार्ष्यनुस्टुप्
स्वरः - गान्धारः
2
यस्य॑ कु॒र्मो गृ॒हे ह॒विस्तम॑ग्ने वर्द्धया॒ त्वम्। तस्मै॑ दे॒वाऽअधि॑ब्रुवन्न॒यं च॒ ब्रह्म॑ण॒स्पतिः॑॥५२॥
स्वर सहित पद पाठयस्य॑। कु॒र्मः। गृ॒हे। ह॒विः। तम्। अ॒ग्ने॒। व॒र्द्ध॒य॒। त्वम्। तस्मै॑। दे॒वाः। अधि॑। ब्रु॒व॒न्। अ॒यम्। च॒। ब्रह्म॑णः। पतिः॑ ॥५२ ॥
स्वर रहित मन्त्र
यसय कुर्मा गृहे हविस्तमग्ने वर्धया त्वम् । तस्मै देवा अधि ब्रवन्नयञ्च ब्रह्मणस्पतिः ॥
स्वर रहित पद पाठ
यस्य। कुर्मः। गृहे। हविः। तम्। अग्ने। वर्द्धय। त्वम्। तस्मै। देवाः। अधि। ब्रुवन्। अयम्। च। ब्रह्मणः। पतिः॥५२॥
विषय - पुढील मंत्रात तोच विषय –
शब्दार्थ -
शब्दार्थ - हे (अग्ने) विद्वान पुरोहित, आम्ही (याज्ञिक जन) (यस्य) ज्या राजाच्या (गृहे) गरात (हवि:) होम (कुर्म:) करतो वा करीत आहोत (तम्) त्या राजा----- आपण (वर्द्धय) सर्वदृष्ट्या उत्तम करा, प्रोत्साहित करा. तसेच (देवा:) दिव्य गुण असणाऱ्या ऋत्विजांनी (तस्मै) त्या राजाला (अधि व्रुवन्) अधिक उपदेश करावा (च) आणि (अयम्) या (ब्रह्मण:) वेदाचे (पति:) ज्ञाता व पालन कर्त्या यजमानाने देखील त्या राजाला योग्य तो उपदेश करावा ॥52॥
भावार्थ - भावार्थ - पुरोहिताचे कर्तव्य आहे की त्याने तसेच केले पाहिजे की ज्यायोगे यजमानाचा उत्कर्ष होईल. तसेच ज्या मनुष्याने ज्याचे जे व जेवढे काम केले असेल, त्याच प्रमाणात व ठरविलेल्या नियमांप्रमाणे मासिक वेतनादी द्यावे. सर्व विद्वानांनी सर्वांना सत्योपदेश करावा आणि राजाने देखील सर्व प्रजाजनांना योग्य तो सत्योपदेश अवश्य करावा ॥52॥
इस भाष्य को एडिट करेंAcknowledgment
Book Scanning By:
Sri Durga Prasad Agarwal
Typing By:
N/A
Conversion to Unicode/OCR By:
Dr. Naresh Kumar Dhiman (Chair Professor, MDS University, Ajmer)
Donation for Typing/OCR By:
N/A
First Proofing By:
Acharya Chandra Dutta Sharma
Second Proofing By:
Pending
Third Proofing By:
Pending
Donation for Proofing By:
N/A
Databasing By:
Sri Jitendra Bansal
Websiting By:
Sri Raj Kumar Arya
Donation For Websiting By:
N/A
Co-ordination By:
Sri Virendra Agarwal