Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 33
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 33/ मन्त्र 30
    ऋषिः - विभ्राड् ऋषिः देवता - सूर्यो देवता छन्दः - विराट् जगती स्वरः - निषादः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    4

    वि॒भ्राड् बृ॒हत् पि॑बतु सो॒म्यं मध्वायु॒र्दध॑द् य॒ज्ञप॑ता॒ववि॑ह्रुतम्।वात॑जूतो॒ योऽअ॑भि॒रक्ष॑ति॒ त्मना॑ प्र॒जाः पु॑पोष पुरु॒धा वि रा॑जति॥३०॥

    स्वर सहित पद पाठ

    वि॒भ्राडिति॑ वि॒ऽभ्राट्। बृ॒हत्। पि॒ब॒तु॒। सो॒म्यम्। मधु॑। आयुः॑। दध॑त्। य॒ज्ञप॑ता॒विति॑ य॒ज्ञऽप॑तौ। अवि॑ह्रुत॒मित्यवि॑ऽह्रुतम् ॥ वात॑जूत॒ इति॒ वात॑ऽजूतः। यः। अ॒भि॒रक्ष॒तीत्य॑भि॒ऽरक्ष॑ति। त्मना॑। प्र॒जा इति॑ प्र॒ऽजाः। पु॒पो॒ष॒। पु॒रु॒धा। वि। रा॒ज॒ति॒ ॥३० ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    विभ्राड्बृहत्पिबतु सोम्यम्मध्वायुर्दधद्यज्ञपतावविह्रुतम् । वातजूतो योऽअभिरक्षति त्मना प्रजाः पुपोष पुरुधा वि राजति ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    विभ्राडिति विऽभ्राट्। बृहत्। पिबतु। सोम्यम्। मधु। आयुः। दधत्। यज्ञपताविति यज्ञऽपतौ। अविह्रुतमित्यविऽह्रुतम्॥ वातजूत इति वातऽजूतः। यः। अभिरक्षतीत्यभिऽरक्षति। त्मना। प्रजा इति प्रऽजाः। पुपोष। पुरुधा। वि। राजति॥३०॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 33; मन्त्र » 30
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - (वातजूतः) वायूच्या वेगाने वेगवान झालेल्या सूर्यकिरणाप्रमाणे (विभ्राट) विशेषत्वाने प्रकाशमान होणारा (कीर्तिमंत) असो (यः) जो राजपुरुष आहे, त्याने आपले (विह्रुतम्) अखंड व संपूर्ण (आयुः) जीवन (यज्ञपतौ) योग्य आचरण करणार्‍या अधिष्ठात्यासाठी) (दधत्) धारण केले आहे आणि तो (त्मना) पूर्ण मनाने (प्रजाः) प्रजेची (अभि, रक्षति) रक्षा करतो (तो राजपुरुष राजा व प्रजा दोन्हीशी प्रामाणिक आहे) तो (पुपोष) प्रजेला सर्व प्रकारे पालित-पोषित करताच विशेत्वाने (वि,राजति) विशेत्वाने शोभायमान होतो (तो आपणच आहात. म्हणून आम्ही प्रजाजन) (बृहत्) महान गुणकारी (सोम्यम्) सोम आदी औषधींचा रस जो (मधु) मिष्ट गुणधारक आहे, तो आपणास देत आहोत, आपण तो (पिव) प्या. ॥30॥

    भावार्थ - भावार्थ - या मंत्रात वाचकलुप्तोपमा अलंकार आहे. हे राजा आदी मनुष्यांनो, जसा सूर्य वृष्टीद्वारे सर्व प्राण्यांच्या जीवन-पालन करतो, त्याप्रमाणे तुम्ही उत्तम गुण धारण करुन महान बना आणि न्यायाने व विनयाने कार्य करीत प्रजाजनांची रक्षा करा. ॥30॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top