Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 33
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 33/ मन्त्र 83
    ऋषिः - मेधातिथिर्ऋषिः देवता - विश्वेदेवा देवताः छन्दः - निचृत्सतः पङ्क्तिः स्वरः - पञ्चमः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    5

    अ॒यंꣳ स॒हस्र॒मृषि॑भिः॒ सह॑स्कृतः समु॒द्रऽइ॑व पप्रथे।स॒त्यः सोऽअ॑स्य महि॒मा गृ॑णे॒ शवो॑ य॒ज्ञेषु॑ विप्र॒राज्ये॑॥८३॥

    स्वर सहित पद पाठ

    अ॒यम्। स॒हस्र॑म्। ऋषि॑भि॒रित्यृषि॑ऽभिः। सह॑स्कृतः। सहः॑कृत॒ इति॒ सहः॑ऽकृतः। स॒मु॒द्रःऽइ॒वेति॑ समु॒द्रःऽइ॑व। प॒प्र॒थे॒ ॥ स॒त्यः। सः। अ॒स्य॒। म॒हि॒मा। गृ॒णे॒। शवः॑। य॒ज्ञेषु॑। वि॒प्र॒राज्य॒ इति॑ विप्र॒ऽराज्ये॑ ॥८३ ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    अयँ सहस्रमृषिभिः सहस्कृतः समुद्र इव पप्रथे । सत्यः सो अस्य महिमा गृणे शवो यज्ञेषु विप्रराज्ये ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    अयम्। सहस्रम्। ऋषिभिरित्यृषिऽभिः। सहस्कृतः। सहःकृत इति सहःऽकृतः। समुद्रःऽइवेति समुद्रःऽइव। पप्रथे॥ सत्यः। सः। अस्य। महिमा। गृणे। शवः। यज्ञेषु। विप्रराज्य इति विप्रऽराज्ये॥८३॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 33; मन्त्र » 83
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - हे मनुष्यानो, (अयम्) हा सभापती राजा, (ऋषिभिः) वेदार्थवेत्ता राजर्षिजनांसह (सहस्रम्) अनेकप्रकारचे ज्ञान प्राप्त करतो तसेच हा (सहस्कृतः) शक्तीसंपन्न होऊन (सत्यः) श्रेष्ठ कर्म करण्यात अथवा विद्वानांशी चर्चा करण्यात चतुर आहे. (अस्य) अशा या राजाचे (महिमा) महत्त्व (समुद्रइव) समुद्राप्रमाणे वा अंतरिक्षा प्रमाणे असल्यामुळे त्याची कीर्ती (पप्रथे) सर्वप्रख्यात आहे. (सः) तो मी पूर्वोक्त प्रजाजन या राजाच्या (यज्ञेषु) उत्तम राज्यकार्यात आणि (विप्रराज्ये) बुद्धिमंतांच्या मंत्रणेने चालणार्‍या या राज्यात (शवः) बळ, सामर्थ्य (गृणे) वाढावे, अशी कामना करीत आहे. ॥83॥

    भावार्थ - भावार्थ - जे राजा व राजपुरुष विद्वानांच्या संगती विषयी प्रीती करणारे, धाडसी, सत्य, गुण, कर्म स्वभावाचे असतात, बुद्धिमान वा न्याय-नीतीने चालणार्‍या त्या राज्यात, तशा लोकांना अधिकार दिले जातात व ते न्यायपूर्वक आणि विनयाने योग्य ती कार्यें करतात. त्या लोकांचे यश विशाल आकाशाप्रमाणे सर्वत्र प्रसार पावते. ॥83॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top