Loading...

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • यजुर्वेद - अध्याय 33/ मन्त्र 60
    ऋषिः - विश्वामित्र ऋषिः देवता - वैश्वनरो देवता छन्दः - भुरिक् त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः
    6

    न॒हि स्पश॒मवि॑दन्न॒न्यम॒स्माद् वै॑श्वान॒रात् पु॑रऽए॒तार॑म॒ग्नेः।एमे॑नमवृधन्न॒मृता॒ऽअम॑र्त्यं वैश्वान॒रं क्षैत्र॑जित्याय दे॒वाः६०॥

    स्वर सहित पद पाठ

    न॒हि। स्पश॑म्। अवि॑दन्। अ॒न्यम्। अ॒स्मात्। वै॒श्वा॒न॒रात्। पु॒र॒ऽए॒तार॒मिति॑ पुरःऽए॒तार॑म्। अ॒ग्नेः ॥ आ। ई॒म्। ए॒न॒म्। अ॒वृ॒ध॒न्। अ॒मृताः॑। अम॑र्त्यम्। वैश्वा॒न॒रम्। क्षैत्र॑जित्याय। दे॒वाः ॥६० ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    नहि स्पशमविदन्नन्यमस्माद्वैश्वानरात्पुरऽएतारमग्नेः । एमेनमवृधन्नमृताऽअमर्त्यं वैश्वानरङ्क्षैत्रजित्याय देवाः ॥


    स्वर रहित पद पाठ

    नहि। स्पशम्। अविदन्। अन्यम्। अस्मात्। वैश्वानरात्। पुरऽएतारमिति पुरःऽएतारम्। अग्नेः॥ आ। ईम्। एनम्। अवृधन्। अमृताः। अमर्त्यम्। वैश्वानरम्। क्षैत्रजित्याय। देवाः॥६०॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 33; मन्त्र » 60
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - जे (अमृताः) आत्म्याच्या दृष्टीने अमर असलेले (देवाः) विद्वान जन आहेत, ते (अमर्त्यम्) नित्य आणि व्यापक (वैश्‍वानरम्) तसेच सर्वांचे संचालन करणार्‍या (गती देणार्‍या) (एनम्) या अग्नीच्या साहाय्याने (क्षैत्रजित्याय) क्षेत्र (वा शत्रुप्रदेश जिंकण्यासाठी व राज्य स्थिरतेसाठी शत्रुप्रदेश जिंकून (आ, अवृधन्) आपले राज्य वाढवतात. ते (ईम्) सर्वतः) (अस्मात्) या (वैश्‍वानरात्) (सर्व मनुष्यांच्या हितकारी, (अग्नेः) आणि पदार्थांना असी पेक्षा अधिक (पुरएतारम्) आधी पोचविणारा असा (अन्यम्) कोणी (स्पशम्) (नहि) नाही (अविदन्) जाणत (म्हणजे अग्नी आपल्या शक्तीने सर्व पदार्थ सर्वाहून शीघ्र पोहचवितो यान, वाहनादीमधे प्रयुक्त अग्नीपेक्षा शीघ्रगामी शक्ती नाही) ॥60॥

    भावार्थ - भावार्थ - स्वतः उत्पत्ति-नाश रहित पण मानव-देहधारी आत्मा लक्ष्य (युक्ती) प्राप्तीसाठी उत्पत्ति-नाश रहित, जगदीश्‍वर परमात्म्याची उपासना करतात, पण त्याहून भिन्न आणि कोणा इतर ईश्वराची उपासना करीत नाहीत, ते जन्म-मरण बंधनातून मुक्त होऊन मोक्ष-प्राप्त करतात. ॥60॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top