Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 33
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 33/ मन्त्र 44
    ऋषिः - वसिष्ठ ऋषिः देवता - वायुर्देवता छन्दः - निचृत त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    5

    प्र वा॑वृजे सुप्र॒या ब॒र्हिरे॑षा॒मा वि॒श्पती॑व॒ बीरि॑टऽइयाते।वि॒शाम॒क्तोरु॒षसः॑ पू॒र्वहू॑तौ वा॒युः पू॒षा स्व॒स्तये॑ नि॒युत्वा॑न्॥४४॥

    स्वर सहित पद पाठ

    प्र। वा॒वृ॒जे। व॒वृ॒जे॒ऽइति॑ ववृजे। सु॒ऽप्र॒या इति॑ सुप्र॒याः। ब॒र्हिः। ए॒षा॒म्। आ। वि॒श्पती॑व। वि॒श्पती॒वेति॑ वि॒श्पती॑ऽइव। बीरि॑टे। इ॒या॒ते॒ ॥ वि॒शाम्। अ॒क्तोः। उ॒षसः॑। पू॒र्वहू॑ता॒विति॑ पू॒र्वऽहू॑तौ। वा॒युः। पू॒षा। स्व॒स्तये॑। नि॒युत्वा॑न् ॥४४ ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    प्र वावृजे सुप्रया बर्हिरेषामा विश्पतीव बीरिटऽइयाते । विशामक्तोरुषसः पूर्वहूतौ वायुः पूषा स्वस्तये नियुत्वान् ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    प्र। वावृजे। ववृजेऽइति ववृजे। सुऽप्रया इति सुप्रयाः। बर्हिः। एषाम्। आ। विश्पतीव। विश्पतीवेति विश्पतीऽइव। बीरिटे। इयाते॥ विशाम्। अक्तोः। उषसः। पूर्वहूताविति पूर्वऽहूतौ। वायुः। पूषा। स्वस्तये। नियुत्वान्॥४४॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 33; मन्त्र » 44
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - हे वाचकलुप्तोपमा, ज्याप्रमाणे, (पूर्वहूतौ) पूर्वजांनी प्रशंसित केलेला (सुप्रयाः) सुंदर मनोहर गतीने वाहणारा आणि (नियुत्वान्) शीघ्र वेगगामी (वायुः) आणि (पूषा) सूर्य (एषाम्) या पृथ्वीवरील सर्व मनुष्यांच्या (स्वस्तये) सुखाकरिता जसे (विश्पतीव) दोन प्रजारक्षक राजा सतत कल्याण कार्यात व्यस्त राहतात, तसे ते वायू आणि सूर्य, दोघे (वीरिटे) अंतरिक्षामधे (आ, इयाते) येतात, जातात. त्या दोघांप्रमाणे (अक्तोः) रात्र आणि (उषसः) दिवस (बर्हिः) माणसांसाठी जलाची व्यवस्था करतात (वायु, सूर्य, रात्र-दिन, जल हे सर्व परमेश्‍वराने मनुष्याच्या कल्याणासाठी दिले आहेत) ॥44॥

    भावार्थ - भावार्थ - या मंत्रात उपमा अलंकार (विश्पतीव या शब्दात) असून वाचकलुप्तोपमा अलंकारदी आहे (वाचकशब्द लुप्त आहे) हे मनुष्यांनो, हे वायू आणि सूर्य एका प्रजापालक राजाप्रमाणे मनुष्यांचे पालक आहे. हे सदा लक्षात ठेवावे की ते वायूं आणि सूर्य ईश्‍वराने मानवाच्या हिताकरिता उत्पन्न केले आहेत. ॥44॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top