English
यजुर्वेद - अध्याय 33/ मन्त्र 57
ऋषिः - मधुच्छन्दा ऋषिः
देवता - मित्रावरुणौ देवते
छन्दः - गायत्री
स्वरः - षड्जः
6
मि॒त्रꣳ हु॑वे पू॒तद॑क्षं॒ वरु॑णं च रि॒शाद॑सम्।धियं॑ घृ॒ताची॒ साध॑न्ता॥५७॥
स्वर सहित पद पाठमि॒त्रम्। हु॒वे॒। पू॒तद॑क्ष॒मिति॑ पू॒तऽद॑क्षम्। वरु॑णम्। च॒। रि॒शाद॑सम् ॥ धिय॑म्। घृ॒ताची॑म्। साध॑न्ता ॥५७ ॥
स्वर रहित मन्त्र
मित्रँ हुवे पूतदक्षँवरुणञ्च रिशादसम् । धियङ्घृताचीँ साधन्ता॥
स्वर रहित पद पाठ
मित्रम्। हुवे। पूतदक्षमिति पूतऽदक्षम्। वरुणम्। च। रिशादसम्॥ धियम्। घृताचीम्। साधन्ता॥५७॥
विषय - पुनश्‍च तोच विषय -
शब्दार्थ -
शब्दार्थ - हे मनुष्यांनो, ज्याप्रमाणे मी (एक विद्वान धर्मात्माप्रेमी मुनष्य) (धियम्) बुद्धी आणि (घृताचीम्) शीतलजल सेणार्‍या रात्रीचा (स्वीकार करतो) (साधन्ता) त्या रात्रीचा शांतीसाठी उपयोग करीत (पूतदक्षम्) शुद्ध बलयुक्त (मित्रं) मित्राला आणि (रिशादसम्) दुष्ट हिंसकांना ठार मारणार्‍या माझ्या (मित्रम्) मित्राला आणि (वरूणम्) धर्मात्मा मनुष्याला (हुवे) पुकारतो आणि त्याचा आश्रय घेतो, तद्वत तुम्हीही त्याचा स्वीकार करा त्याचा आधार घ्या. ॥57॥
भावार्थ - भावार्थ - या मंत्रात वाचकलुप्तोपमा अलंकार आहे. ज्याप्रमाणे प्राण आणि उदान उत्तम साधनांचा उपयोग करीत आपली कामे सिद्ध करावीत. ॥57॥
इस भाष्य को एडिट करेंAcknowledgment
Book Scanning By:
Sri Durga Prasad Agarwal
Typing By:
N/A
Conversion to Unicode/OCR By:
Dr. Naresh Kumar Dhiman (Chair Professor, MDS University, Ajmer)
Donation for Typing/OCR By:
N/A
First Proofing By:
Acharya Chandra Dutta Sharma
Second Proofing By:
Pending
Third Proofing By:
Pending
Donation for Proofing By:
N/A
Databasing By:
Sri Jitendra Bansal
Websiting By:
Sri Raj Kumar Arya
Donation For Websiting By:
N/A
Co-ordination By:
Sri Virendra Agarwal