Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 11
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 11/ मन्त्र 76
    ऋषिः - नाभानेदिष्ठ ऋषिः देवता - अग्निर्देवता छन्दः - स्वराडार्षी त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    2

    नाभा॑ पृथि॒व्याः स॑मिधा॒नेऽअ॒ग्नौ रा॒यस्पोषा॑य बृह॒ते ह॑वामहे। इ॒र॒म्म॒दं बृ॒हदु॑क्थं॒ यज॑त्रं॒ जेता॑रम॒ग्निं पृत॑नासु सास॒हिम्॥७६॥

    स्वर सहित पद पाठ

    नाभा॑। पृ॒थि॒व्याः। स॒मि॒धा॒न इति॑ सम्ऽइधा॒ने। अ॒ग्नौ। रा॒यः। पोषा॑य। बृ॒ह॒ते। ह॒वा॒म॒हे॒। इ॒र॒म्म॒दमिती॑रम्ऽम॒दम्। बृ॒हदु॑क्थ॒मिति॑ बृ॒हत्ऽउ॑क्थम्। यज॑त्रम्। जेता॑रम्। अ॒ग्निम्। पृत॑नासु। सा॒स॒हिम्। सा॒स॒हिमिति॑ सस॒हिम् ॥७६ ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    नाभा पृथिव्याः समिधानेऽअग्नौ रायस्पोषाय बृहते हवामहे । इरम्मदम्बृहदुक्थ्यँयजत्रञ्जेतारमग्निम्पृतनासु सासहिम् ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    नाभा। पृथिव्याः। समिधान इति सम्ऽइधाने। अग्नौ। रायः। पोषाय। बृहते। हवामहे। इरम्मदमितीरम्ऽमदम्। बृहदुक्थमिति बृहत्ऽउक्थम्। यजत्रम्। जेतारम्। अग्निम्। पृतनासु। सासहिम्। सासहिमिति ससहिम्॥७६॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 11; मन्त्र » 76
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - हे गृहीजनहो, आम्ही (यज्ञिकजन) (बृहते) विशाल (राय:) संपत्तीचे (पोषाय) पोषण वा अर्जन करणार्‍या मनुष्याला (सेनापतीला) (पृथिन्या:) पृथ्वीच्या (नाभा) मध्ये (वा यज्ञवेदीवर) (समिधाने) चांगल्याप्रकारे प्रज्वलित (अग्नौ) अग्नीमधे (आहुती देत यज्ञ करीत) आमच्या रक्षणासाठी बोलावले तो कसा आहे? तो (पृतमासु) सैन्यामध्ये (साहिसिम्) सर्वांपेक्षा सहनशील (इस्म्मदम्) अन्न-भोजनादीद्वारे आनंदित होणारा (बृहसुस्यम्) प्रशंसनीय (यजत्रम्) उत्तम योद्धा (अग्रिम्) विद्युतप्रमाणे शीघ्र मती करणारा (जेतारम्) विजयशील आहे त्या सेनापतीला (हवामहे) बोलावतो, त्याप्रमाणे तुम्ही देखील (रक्षणाचा प्रसंग उत्पन्न झाल्यास) त्या सेनापतीला बोलवीत जा ॥76॥

    भावार्थ - भावार्थ - ज्या लोकांचे पृथ्वीवर राज्य आहे (वा ज्यांना सार्वभौम राज्य स्थापन करायचे आहे) त्यांनी आग्नेय आदी अस्त्रांचा आणि तलवार आदी शस्त्रांचा संग्रह केला पाहिजे आणि पूर्ण बौद्धिक सामर्थ्य व शारीरिकशक्तीने संपन्न अशा मनुष्याला सेनापती करून निर्भय करावे ॥76॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top