Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 11
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 11/ मन्त्र 16
    ऋषिः - शुनःशेप ऋषिः देवता - अग्निर्देवता छन्दः - भुरिक्पङ्क्तिः स्वरः - पञ्चमः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    6

    पृ॒थि॒व्याः स॒धस्था॑द॒ग्निं पु॑री॒ष्यमङ्गिर॒स्वदाभ॑रा॒ग्निं पु॑री॒ष्यमङ्गिर॒स्वदच्छे॑मो॒ऽग्निं पु॑री॒ष्यमङ्गिर॒स्वद्भ॑रिष्यामः॥१६॥

    स्वर सहित पद पाठ

    पृ॒थि॒व्याः। स॒धस्था॒दिति॑ स॒धऽस्था॑त्। अ॒ग्निम्। पु॒री॒ष्य᳖म्। अ॒ङ्गि॒र॒स्वत्। आ। भ॒र॒। अ॒ग्निम्। पु॒री॒ष्य᳖म्। अ॒ङ्गि॒र॒स्वत्। अच्छ॑। इ॒मः॒। अ॒ग्निम्। पु॒री॒ष्य᳖म्। अ॒ङ्गि॒र॒स्वत्। भ॒रि॒ष्या॒मः॒ ॥१६ ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    पृथिव्याः सधस्थादग्निम्पुरीष्यमङ्गिरस्वदाभराग्निम्पुरीष्यमङ्गिरस्वदच्छेमोग्निम्पुरीष्यमङ्गिरस्वद्भरिष्यामः ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    पृथिव्याः। सधस्थादिति सधऽस्थात्। अग्निम्। पुरीष्यम्। अङ्गिरस्वत्। आ। भर। अग्निम्। पुरीष्यम्। अङ्गिरस्वत्। अच्छ। इमः। अग्निम्। पुरीष्यम्। अङ्गिरस्वत्। भरिष्यामः॥१६॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 11; मन्त्र » 16
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - (राष्ट्रातील नागरिकांचे वचन) हे विद्वान (वैज्ञानिक) महोदय, ज्याप्रमाणे आम्ही (सामान्य नागरिक) पृथिव्या:) भूमी आणि अंतरिक्षात असणार्‍या (सद्यस्थात्) एका स्थानावरून (दुसर्‍या स्थानाकडे) (अड्गिरस्त्) प्राणांप्रमाणे प्रिय असलेल्या आणि (पुरष्यिम्) सुखदायक अशा विजेला (अच्छ) उत्तमप्रकारे (इम:) प्राप्त करीत आहोत, (विद्युतेचा उपयोग घेत आहोत) (त्याप्रमाणे तुम्हीही उपयोग घ्या) तसेच ज्याप्रमाणे आम्ही (अड्गिरस्वत्) प्राणांप्रमाणे प्रिय आणि (पुरीष्यम्) उत्तम सुखदायक (अग्निय्) अंतरिक्षातील विद्युतेचा (भरिष्याम:) उपयोग करीत आहोत, त्याप्रमाणे तुम्हीही धारण करा आणि तुम्हीही (अड्ग्:रस्वत्) सूर्याप्रमाणे (पुरीष्यम्) उत्तम सुखदायक (अग्निम्) पृथ्वीवर विद्यमान अग्नीचा (आभर) यथोचित उपयोग करा (सामान्यजनांनाही विद्वानांप्रमाणे वा वैज्ञानिकांप्रमाणे विद्युत व त्यापासून लाभ मिळाले आहेत, त्यामुळे ते प्रसन्नता व्यक्त करीत आहेत) ॥16॥

    भावार्थ - भावार्थ - या मंत्रात उपमा आणि वाचकलुप्तोपमा हे दोन अलंकार आहेत. मनुष्यांना हवे की त्यांनी विद्वानांप्रमाणे कार्य करावे, मुर्खाप्रमाणे नको. तसेच त्यांनी सदा सर्वकाळीं उत्साहाने अग्नी आदी पदार्थात असलेल्या (गुप्त असलेल्या) शक्तीचा पदार्थविद्या (भौतिकशास्त्र) द्वारे शोध लावावा आणि यथोचित उपयोग करावा. ॥16॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top